ข้อความต้นฉบับในหน้า
เป็นทวีคูณ เป็นที่มาของการทำลายหลักเกณฑ์ที่ถูกต้อง กฎหมายของบ้านเมืองขาดความ
ศักดิ์สิทธิ์ สังคมระส่ำระสายเพราะทำให้จำนวนผู้หลงผิดเพิ่มจำนวนขึ้นอย่างต่อเนื่องตามไปด้วย
เพื่อให้ตนเองปลอดภัยไว้ก่อน
ลำเอียงเพราะกลัว (ภยาคติ) คือ ความลำเอียงอันเกิดจากความกลัวภัยมาถึงตัว จึง
เป็นเหตุให้บุคคลประพฤติไม่เป็นธรรม ไม่ถูกต้องเหมาะสม
การกระทำด้วยความลำเอียงเพราะกลัว ย่อมมีผลให้ผู้ควรได้รับประโยชน์กลับไม่ได้รับ ผู้ที่ไม่
ควรรับโทษกลับได้รับโทษ เป็นที่มาของการส่งเสริมให้เกิดภัยมืดต่าง ๆ จากเหล่ามิจฉาชีพ เช่น
การเรียกเก็บค่าคุ้มครอง การเก็บส่วย การสร้างพยานเท็จ เป็นต้น
ครอบครัวใด หน่วยงานใด ท้องถิ่นใด ที่มีผู้นำปกครองด้วยหลักธรรม คือ ความไม่
อคติ 4 เช่นนี้ ย่อมส่งเสริมให้เกิดกำลังใจในการทำความดียิ่ง ๆ ขึ้นไป
1.1.2) วิธีการปกครองด้วยอปริหานิยธรรม
คำว่า “อปริหานิยธรรม” แปลว่า ข้อปฏิบัติที่ไม่นำไปสู่ความเสื่อม
อปริหานิยธรรมเป็นข้อปฏิบัติที่ผู้นำของครอบครัวใด หน่วยงานใด ท้องถิ่นใด นำ
ไปปฏิบัติแล้ว ย่อมเกิดการทำงานเป็นทีมอย่างมีความสุขและความสามัคคี สามารถป้องกัน
อคติ 4 ที่อาจเกิดมีขึ้นในตัวได้ และยิ่งปฏิบัติมากเท่าไหร่ ก็มีแต่ทำให้เกิดความเจริญเพียง
อย่างเดียว ไม่มีความเสื่อมเกิดขึ้นเลย
อปริหานิยธรรม มี 7 ข้อ ดังนี้
(1) หมั่นประชุมกันเนืองนิตย์
ข้อนี้หมายถึงประชุมปรึกษาหารือกันเป็นประจำเป็นการฟังความคิดเห็นและข้อเสนอ
ของกันและกันก่อนที่จะดำเนินการใด ๆ เป็นการเปิดโอกาสให้ผู้อื่นมีส่วนรวม ได้แสดงความคิด
เห็นด้วย ซึ่งเป็นแนวทางให้เกิดความสามัคคีและรักษาความสามัคคีของหมู่คณะเข้าไว้ได้
(2) เมื่อประชุมก็พร้อมเพรียงกันประชุม เมื่อเลิกประชุมก็พร้อมเพรียงกันเลิก และ
พร้อมเพรียงกันทำกิจที่ควรทำ
ข้อนี้หมายถึงในการประชุมนั้นจะต้องอยู่ในที่ประชุมจนกว่าจะปิดประชุมจะได้
พร้อมเพรียงกันเลิกประชุมได้ หากมีกิจการอันใด มีข้อถกเถียงโต้แย้งอันใด หรือมีมติจะให้ทำ
1 พระธรรมกิตติวงศ์ (ทองดี สุรเตโช ป.ธ.9, ราชบัณฑิต) พระพุทธศาสนากับการปกครองท้องถิ่น, หนังสือ
รวมใจทุกศาสนาพัฒนาท้องถิ่นไทย ถวายองค์ราชา ครองราชย์ 60 ปี
บทที่ 4 จั ก ร ธ ร ร ม ห ลั ก การพัฒนาตนเอง และฐานะทางเศรษฐกิจ... DOU 121