การสร้างบุญและการพัฒนาตนเอง : หน้า 33/263

4) ขาดความเพียรเพื่อสร้างบุญ จึงประสบทุกข์ทั้งยากจน-เจ็บตัว-โง่เขลา เพราะไม่ได้สร้างบุญไว้ในอดีตจึงต้องประสบทุกข์ในปัจจุบัน คือ 1. ขาดบุญจากการทำทานในอดีต จึงต้องยากจนในปัจจุบันเกิดมาจึงได้ยากจนเข็ญใจ จะทำมาค้าขาย ก็ไม่เจริญรุ่งเรือง แม้จะขยันทำกินมากมายเพียงใด ก็ไม่ประสบความสำเร็จ อย่างที่ต้องการ 2. ขาดบุญจากการรักษาศีล มีความประพฤติไม่ดี คบคนพาล จึงได้เกิดมาพิกลพิการ มีโรคภัยเบียดเบียน สุขภาพก็ไม่แข็งแรง และมีอายุไม่ยืนยาว 3. ขาดบุญจากการทำสมาธิภาวนา จึงไม่มีปัญญาความรู้ในเรื่องความเป็นจริงของ ชีวิต และความรู้ที่จะพาตนเองให้พ้นทุกข์ 1.4.3 หลักการสร้างตัวสร้างฐานะอย่างยั่งยืน พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงให้หลักการสร้างตัวสร้างฐานะที่ควบคู่ไปกับการสร้างความดีไว้ 4 ประการ คือ 1. ต้องสร้างตัวให้มีคุณสมบัติของผู้ชนะ จน - เจ็บ – โง่ 2. ต้องสร้างฐานะเพื่อประโยชน์สุขในโลกนี้และโลกหน้า 3. ต้องพัฒนาตนเองและฐานะทางเศรษฐกิจให้เจริญรุ่งเรืองอย่างยั่งยืน 4. ต้องป้องกันต้นเหตุแห่งความวิบัติของตนเอง ฐานะ และหมู่คณะให้ถูกวิธี โดยเนื้อหาของหลักการทั้ง 4 ข้อนี้ แต่ละข้อมีองค์ประกอบหลายประการ เพื่อให้เกิด ความสะดวกในการศึกษา จึงได้ยกออกมาอธิบายไว้ในหัวข้อที่ 1.4.4 – 1.4.8 ดังนี้ 1.4.4 การสร้างตัวให้มีคุณสมบัติของผู้ชนะ จน – เจ็บ – โง่ บุคคลที่จะเอาชนะ ความจน – เจ็บ – โง่ ได้ ต้องเป็นบุคคลที่ได้รับการฝึกฝนตนเองให้ มีฆราวาสธรรม คือ จิตใจ 1. สัจจะ คือ ฝึกตนเองให้มีความจริงจังและจริงใจในการทำงานและทำความดี 2. ทมะ คือ ฝึกตนเองให้มีการพัฒนาด้านวิชาความรู้ การดูแลสุขภาพ และการพัฒนา 22 DOU สูตรสำเร็จ การพัฒนาองค์กร และเศรษฐกิจ