ปัญญาบารมีและการพัฒนาจิตใจ : หน้า 198/263

4. ปัญญาบารมี คือ เป็นการแสวงหาความรู้เพื่อทำลายอวิชชา คือความไม่รู้ออกไป จากใจของบุคคลนั้น เริ่มต้นจากการแสวงหาความรู้จากผู้มีความรู้ต่างๆ โดยไม่เกี่ยงว่าคนคน นั้นจะเป็นใครมาจากไหน ขอให้มีความรู้จริงในสิ่งที่เราต้องการจะศึกษา แล้วลงมือศึกษา ฝึกฝน ตนเองอย่างสุดความสามารถ แล้วนำความรู้ที่ได้รับมานั้นมาพิจารณาไตร่ตรอง ทดลองด้วย ตนเอง และสุดท้ายก็คือ การเจริญสมาธิภาวนา โดยเอาชีวิตเป็นเดิมพันเพื่อขจัดความไม่รู้ ออกไปจากใจของเราอย่างสิ้นเชิง 5. วิริยบารมี คือ ความเพียรพยายามในการสร้างความดีทุกรูปแบบ และมีความกล้า ที่จะเปลี่ยนแปลงตนเอง ในการแก้ไขปรับปรุงตัวละเว้นความไม่ดีที่เคยทำมาแล้ว และกล้าคิด กล้าทำสิ่งที่จะสามารถฝึกฝนตนเองในการสร้างความดีทวนกระแสโลก อย่างเอาชีวิตเป็นเดิมพัน 6. ขันติบารมี คือ การสร้างความอดทนทางร่างกาย เพื่อควบคุมสติไว้ให้ประพฤติใน ทางที่ชอบ และอดทนทางจิตใจต่อสิ่งเย้ายวนต่างๆ เพื่อไม่ให้ตกอยู่ภายใต้อำนาจกิเลส เป็น ความอดทนที่จะชำระกิเลสในตัว ไม่หวั่นไหวโลกธรรม 8 คือ มีลาภ เสื่อมลาภ มียศ เสื่อมยศ สรรเสริญ นินทา โดยยังสามารถรักษาใจให้เป็นปกติ ไม่ปล่อยตัวเองไปตามอำนาจกิเลส 7. สัจจบารมี คือ ความจริง จริงต่อทุกสิ่งทุกอย่างที่เราต้องเข้าไปเกี่ยวข้องด้วย ถ้าจะ ทำอะไรแล้วต้องทำให้สุดฝีมือ ไม่เป็นคนโลเล เป็นคนที่พูดอย่างไหนทำอย่างนั้น และทำอย่าง ไหนก็พูดอย่างนั้น รวมทั้งมีความตั้งใจมั่น ที่จะไม่ออกนอกเส้นทางการสร้างความดี โดยเอา ชีวิตเป็นเดิมพัน ไม่หวั่นไหวในอุปสรรคต่าง ๆ ที่เกิดขึ้น 8. อธิษฐานบารมี คือการตั้งจิตมั่นในการวางแผน แล้วทำให้ได้ตามแผนที่วางเอาไว้ โดยตัดสินใจอย่างเด็ดเดี่ยวไม่ว่าจะทำอะไรก็ตาม ต้องทำอย่างเต็มที่ให้สำเร็จให้ได้ ในการ ทำความดีแม้ว่าจะต้องพบกับอุปสรรคมากน้อยเพียงใดก็ตาม ต้องไม่หวั่นไหว ต้องทำให้สำเร็จ โดยไม่มีข้อแม้เงื่อนไขใด ๆ ทั้งสิ้น แม้ว่าจะต้องเอาชีวิตเป็นเดิมพันก็ตาม 9. เมตตาบารมี คือ การตั้งจิตเมตตาต่อทุกคนโดยไม่เลือกที่รักมักที่ชัง มีความ ปรารถนาดีต่อทุกๆ คน และสุดยอดของความเมตตาก็คือถ้าเห็นใครทำอะไรไม่ถูกต้อง ทำใน สิ่งที่ไม่ถูกไม่ควร ทำให้เกิดความเสียหาย ทั้งต่อตนเองหรือบุคคลอื่น ก็กล้าที่จะเข้าไปตักเตือน ด้วยจิตเมตตาปรารถนาดี แม้รู้ว่าเขาจะโกรธที่ถูกตักเตือนก็ตาม 10. อุเบกขาบารมี คือ การวางใจให้เป็นกลาง สงบ เป็นการฝึกตัวไม่ให้เกิดความลำเอียง ทั้งไม่ลำเอียงเข้าข้างตนเอง และไม่ลำเอียงเข้าข้างคนอื่น ไม่มีความยินดียินร้ายด้วยความชอบ หรือความชัง ให้ความเสมอหน้ากัน และไม่ว่าอะไรจะเกิดขึ้นก็ยังรักษาใจให้เป็นปกติอยู่ได้ บทที่ 5 ต้นเหตุ แ ห่ ง ค ว า ม วิ บั ติ ข อ ง ความเจริญรุ่งเรือง DOU 187