ประมวลปัญหาและการถ่ายทอดวิถีธรรม : หน้า 108/197

ประโยค- ประมวลปัญหาและถ่ายทอดวิถีธรรม (สำหรับเปรียญธรรมตรี) หน้าที่ 106 เป็นต้น. จึงได้ชื่ออย่างนั้น. [อ. น.]. ก. ตัศต์ธิดา มีปัจจัยกี่ตัว ? ได้แก่อะไร ? ข. มีตัวเดียวไหม ? เอก ฯ ปฏิญ. [อ. น.]. ค. เอก ฯ ปฏิญ. ในโคลงตัดธิฏิ ก็แล้ว เมื่อข้ากันอย่างนี้ จะรู้ได้อย่างไรว่า ศพนี้เป็นตัศต์ธิดานั้น ? ง. ต้องสังเกตความแห่งศพที่ปัจจองแทน ถ้าได้ความใน ตัศต์ธิดาไหน ก็รู้ว่าเป็นตัศต์ธิดานั้น เช่น ธมม์โกะลงแทน อปุจฉ [เหล่าอา] ในโคลงตัดธิด ก็แล้วว่า "เหล่าอาเหรงธรรม" ไม่ได้ ความรู้ว่าเป็นตัศต์ธิดานั้นไม่ได้ ถ้าลงแทน ยุคด [ประกอบแล้ว]. หรือง จิต [ตั้งอยู่แล้ว] คือแปลว่า ประกอบแล้วในธรรม หรือดั่งอยู่แล้วในธรรม จึงได้ความดี เช่นนี้รู้ว่าเป็นตัศต์ธิดาก็ติดิฐดังนั้นเป็นต้น. [อ. น.]. ก. ตัศต์ธิดา ใช้ เอก ฯ ปฏิญ แทนศัพท์อะไรได้บ้าง ? ข. ใช้แทนศัพท์ต่าง ๆ ไม่มีจำกัด อาจใช้แทนศัพท์ที่เป็นนามนาม คุณนาม กีรอาายกาด นามกิฏกต์ และกิริยากิฏก็ได้ทั้งนั้น แต่ที่ใช้แทนโดยมากนั้น คือ ศัพท์กิริยอายขาด และกิริยากิิด์นอกนี้ก็มีหลาย ๆ ในแบบท่านยกตัวอย่างมาแสดงไว้ดังนี้ :- ใช้แทนศัพท์ ตรดี เช่น นาวิโก ผู้อยู่ด้วยเรือ. "" สุตภู " เทลิก ระคนแล้วด้วยงา. "" จรดี " สากฏิโก ผู้อยู่ด้วยเกิวิน. "" ชาโต " ราชกิโก ผู้อยู่ในเมืองราชคฤห์.