ประมวลปัญหาและถลายลำัติความจริง (สำหรับเปรียญธรรมตรี) - หน้า 192 : หน้า 195/197

ประโยค - ประมวลปัญหาและถลายลำัติความจริง (สำหรับเปรียญธรรมตรี) - หน้า 192 เช่น คโต รโต เป็นตัน และไม่ต้องมีปัญจัยประจำหมวดธาตุใน อายาตตามใช้, มาน ปัจจัยที่ใช้ในกัมมันจากต้องลง ปัจจัย อี อาคาม เช่น กรียามโน, ส่วน ท ปัจจัยไม่ต้องใช้. [๒๔๕๕]. ถ. ปัจจัยประกอบกิจกา เช่น ไรเลยแต่ที่สุดธาตุอย่างเดียว ไม่ต้องแปลง? เช่น ไรแปลแล้วบทที่สุดธาตุ? ถ. ถ้าประกอบกับธาตุมี มุ มู เป็นที่สุด ลงแต่ที่สุดธาตุ อย่างเดียวไม่ต้องแปล เช่น คโต โธ หโต ถ้าประกอบกับธาตุมี ร สุ ภุมุ ทุก เป็นที่สุด ลงที่สุดธาตุแล้ว ต้องแปลรงไป ต่างๆ ตามอำนาจของที่สุดธาตุ ธาตุมี ร เป็นที่สุด แปล ด เป็น ถว เพราะ ติน โณ, ที่มี สุ เป็นที่สุด ลงเป็นสุดุ, เช่น ปุกโฐ, ที่มี ห เป็นที่สุด แปล ด เป็น ทุ ฯ เช่น กุโฐ, ที่มี ฑ เป็นที่สุด แปล ด เป็น ทุ ฯ เช่น ลูกโฐ, ที่มี ฑ ฯ เป็นที่สุด ลงเป็น นุต ฯ เช่น ภินโน, ถ้าธาตุมี อา เป็นที่สุด ท่านให้อา ที่สุดธาตุนั้นเป็น อี หรือ อี และไม่ต้องลบ ต้องแปล เช่น จิร โปต์ เป็นตัวอย่าง. [๒๕๒๓-๒๕๒๗]. ถ. ในธาตุเช่นไร แปล ดวา ปัจจัย คือ ย ได้? และในที่ เช่นไร ต้องอาเทศกเป็นอีกตัวหนึ่ง? ในที่เช่น ไร เป็น ย ตามรูป? ถ. ในธาตูอุปลค่อยหน้า แปล ดวา ปัจจัยเป็น ย ได้, และ ในธาตุ มุ เป็นที่สุด แปลง เป็น มุ เช่น อภิรมม อิ ร ม ธาตุ, ในธาตุมี ฑ เป็นที่สุด แปลง ย กับที่สุดธาตูเป็น ชู เช่น อุปปชฌ