การจัดอักษรและเสียงในภาษาไทย : หน้า 10/197

ประโยค - ประมวลปัญหาและเวลาเบียบาวิลยากรณ์ (สำหรับเปรียญธรรมตรี) - หน้าที่ 8 กี่มาตรา? ๑. ท่านจัดอักษรที่เป็นสระสั้นมาตรเดียว สะยาว ๒ มาตรา สระที่มีอักขระชนะสงใขอยู่เบื้องหลัง ๓ มาตรา, พยัญชนะทั้งหมด ตัวหนึ่ง งามเสียงถึงมาตรา ถ้าพยัญชนะควบกัน ๒ ตัว ก็มีเสียง ยาวเท่ากับพยัญชนะไม่ควบตัวหนึ่ง. [อ.น.]. ๓. สระกับพยัญชนะ ต้องอาศัยกันจึงออกเสียงได้ หรือไม่ต้อง อาศัยกัน. ก็ออกเสียงได้? ๓. สระ แมจะไม่อาศัยพยัญชนะก็ออกเสียงได้ตามลำพัง เช่น อาเกา โอเกา เป็นต้น คำว่า อาโอ นั้น ไม่มีพยัญชนะอาศัย แต่ ก็ออกเสียงได้ ส่วนพยัญชนะ จะออกเสียงตามลำพังไม่ได้ ต้อง อาศัยสระจึงออกเสียงได้ เช่น ติร โรก โร เป็นต้น.[อ.น.]. ๓. พยัญชนอะไรง จัดเป็นโฌะสะ? อะไรจัดเป็นโฌะสะ? ๓. พยัญชนะที่ ๓ ในวรรทธ์ง ๕ คือ ก ขฦ ฏ, ต, ป ฎ, และ สรร ๑๑ ตัวเป็นโฌะสะ มีเสียงไม่ก้อง. พยัญชนะ ที่ ๔ ที่ ๕ ในวรรทธ์ง ๕ คือ ค มง, ชม, ท ตน, ทราน, พาม, และ ยอร วพ. พ. ว. นี้ เป็นโฌะสะ มีเสียงก้อง.[อ.น.]. ๓. นิคหิต จัดเป็นโฌะสะหรือโฌะสะ? หรือไม่จัดเป็นทั้ง ๒ อย่าง? ๓. สัพพาตวาจารย์ จัดเป็นโฌะสะ ส่วนบัณฑราชูป่าผ่า ศาสนา จัดเป็นโฌะสะโมษมุต คือนั่นจากโฌะสะและอิโมสะ [อ.น.].