การวิเคราะห์สมาสในประโยคภาษาไทย : หน้า 75/197

ประโยค - ประมาณปัญหาและฉายาบาลไว้อย่างดี (สำหรับเปรียญธรรมตรี) - หน้าก 73 เป็นวิสสานะ ก็ต้องเป็นอัฏฐุพุทฺพทิพย วิภาระว่าดี วัตถูณ เฉล เต ติวตา [นร] [อ.น.] ถ. ฉตุตาวโ ค ถภิณฺโธ เป็นทิกสานุพุทธิบ คึ หรือเป็น สมาสอะไร ? วิภาระหมู่ด้วย. ถ้ามีให้คุณสมาส ก็องค์ให้แกเป็น สมาสรูปนั้น พร้อมทั้งวิเคราะห์ด้วย ถ. มีใช่คุณสมาส, ถุงฏตวฺคิโ เป็น วิสสานะพุทธพบบน กมมารยะ- สมาส วิภาระว่า ถตุโต+อวโต=ฉตุตวุโค แก้เป็น ฉิวธีพุทธพิสมาส วิภาระว่า ณ อภิญฺญา สุต โส นฤณฺฑิโต 【เถโร】ถ้าแกให้เป็นรูป ทิคุดสมาส ก็ได้ ถุฎตวุโค แก้เป็น ถตุวคา วิภาระว่า ถตุโต+อวโต=ถตุตวุโค. ส่วน ฉภฺญาโณนั้น แก้เป็น ฉภฺญาเอว วิภาระว่า ณ+อภิญฺญา=ฉภฺญาเอว. [๒๕๖๒] [ ตณุปริสาสะ ] ถ. ตณุปริสาสะ ได้แกสมาสเช่นไร ? แบ่งเป็นอย่างไร ? จะบ่ง ? ถ. ได้แกสมาสที่ท่านอธิศัพท์ข้างหน้า ซึ่งประกอบด้วยวิภัคติ ต่าง ๆ ม อิ เป็นต้น เข้ากับข้างหลัง สื่อบาปริสาสา แบ่ง เป็น ๖ ตามชื่อวิภาค คือ ทุตยัตปริสสะ ตติยัตปริสา จตุฏิ- ตปริสะ ปัญญามีปริสสะ ณุฏฐิติปริสสะ สัตตัตปริสสะ.[อ.น.] ถ. ตณุปริสาสะ แบ่งเป็นถึง ๖ อย่าง จะรู้ว่าเป็นสมาสนั้น ๆ ได้อย่างไร ? ถ. รู้ได้ด้วยสังเกตบหน้า ถ้ามาหน้าในวิเคราะห์ประกอบ