ประมวลปัญหาและถ่ายลาก์ไว้อารณ์ : หน้า 159/197

ประโยค - ประมวลปัญหาและถ่ายลาก์ไว้อารณ์ (สำหรับเปรียญธรรมตรี) - หน้า 157 ด้วยวิภัตติ วจนะ กาล ฐาน วาก ปัจจัย เหมือนในอาณาจักร ต่างแต่ ไม่มีบทและบูรณ์เท่านั้น นามกิตติ อุทธารณ์ เช่น ทายโก ทายก ทุกกร กรรมอันทำได้โดยยาก, กริยากิณี อาหารรณ์ เช่น จิต ยันแล้ว, คโต ไปแล้ว.[๒๔๕] . ถ. นามกิตติ เป็นนามนามอย่างเดียว หรือเป็นนามอื่นก็ได้? ถ้าเป็นได้ จงแสดงตัวอย่างมาประกอบ. ข. เป็นนามอื่นก็ได้ คือ เป็นได้ทั้งนามนาม ทั้งคุณนาม, นามนามนั้น เช่น ปิติ ความสุข, คมน์ ความไป, นิสิตนั่น การนั่ง, สยบ การนอน เป็นต้น, คุณนาม เช่น อรุโณ ผูไปวออก [งู], ทายโก ผู้ให้, ธมมวาที ผูกล่าวธรรมโดยปกติ เป็นต้น.[จนอ.]. ถ. คำที่นามกิตติที่เป็นนามนามและคุณนามนั้น เหมือนกันกับ นามนามและคุณนามในนามคำทั้ง ๓ หรือ่างกันอย่างไร? ฅ. ต่างกัน คือ นามนามในนามกิตติ เป็นศัพท์ที่ปรุงขึ้นจาก ฐาตุ สำเร็จรูปมาแล้วเพราะว่า มีปัจจัยประกอบ เป็นเครื่องหมาย สาระ แล้วใช้ได้ตามลำพังตนเอง มิต้องมีบทอื่นเป็นประธาน เช่น คมน์ ความไป, คุณชนะ การกิน เป็นต้น เรียกว่า กิริยานาม. ส่วน นามนามในนามศัพท์นั้น เป็นนามนามแท้ คือ เป็นนามนามโดย กำเนิด มีดำรงขึ้นจากธาตุ เช่น รุกโข ต้นไม้, บุพพโตก ภูเขา เป็นต้น ส่วนคุณนามในนามกิตติ ก็ปรุงขึ้นจากธาตุ สำเร็จมาแต่ รูปก็จากรหัส มีปัจจัยประกอบ เป็นเครื่องหมายสาธนะ มีมูลอื่น เป็นประธาน เช่น ทายโก [บุคคล] ผู้ให้ สาวโก [ภูมิ] ผู้ให้ฟัง