การประกอบศัพท์นามและการวิเคราะห์ศัพท์ : หน้า 117/197

ประโยค - ประมวลปัญหาและถ่ายทอดวิชาการ (สำหรับเปรียญธรรมตรี) - หน้าที่ 115 ประกอบศัพท์นาม เป็นพวงวนะ ? ลองประกอบ มหิส ศัพท์ ด้วย ปัจจัยทั้ง นั้นมาดู. ๓. เพราะ สมุน ศัพท์ ซึ่งประกอบว่า ความประชุม อยู่เบื้องหลัง ซึ่งนำความถึงนามมีจำนวนมาก ถ้าคนเดียวหรือสิ่งเดียวเรียกว่า ประชุมไม่ได้ ฉะนั้น จึงต้องประกอบศัพท์หน้า เป็น พวงวนะ จะ ประกอบเป็นอวกวนะ ใช่ไหม ได้ มหิส ประกอบด้วยปัจจัย ๓ ตัว นั่น มีรูปลักษณ์ นี้ : กณ ปัจจัย มหิสโก, ณ ปัจจัย มาหิโล, ตา ปัจจัย มหิสตา. [ อ. น.]. ๓. นคร ศัพท์ ถ้าประสงค์ความว่า ประชุมแห่งชาวเมืองเป็น ตำบลอะไร ? จงตั้งวิเคราะห์นามดู. ๓. นคร ศัพท์ ถ้าประสงค์ความว่า ประชุมแห่งชาวเมือง เป็น รากิตติศัพท์ก่อน แล้วเป็น สุมุตติกะ อีกชั้นหนึ่ง ตั้งวิเคราะห์ อย่างนี้ : นคร+ชาโต=นาคโร, ตสุมิ+วสติติ วา = นาคโร, นาคาร+ สมุโห = นาคารตา. [๒๕๖๐]. ๓. คำมาตา เป็นนามศัพท์อะไรบ้าง ? แปลว่ากระอะไร ? จงแสดง ความเป็นไปของศัพท์ ตั้งแต่เป็นนามจนถึงศัพท์นี้. ๓. คำมาตา เป็นสุมุตติกะว่า ประชุมแห่งชาวบ้าน, เป็นภาวิตติศัพท์ แปลว่า ความเป็นแห่งชาวบ้าน, คามโม [ บ้าน ] เป็นนาม, คาม+วสติติ = คามโม เป็น รากิตติศัพท์, คามน+สมโห = คามตา เป็น สุมุตติกะ, คาสุสา-ภีโร = คามตา เป็น ภาวิตติ. [๒๕๖๓]