ข้อความต้นฉบับในหน้า
ประโยค - ประมวลปัญหาและถ่ายทอดวิชาการ (สำหรับเปรียญธรรมตรี) - หน้าที่ 115
ประกอบศัพท์นาม เป็นพวงวนะ ? ลองประกอบ มหิส ศัพท์ ด้วย
ปัจจัยทั้ง นั้นมาดู.
๓. เพราะ สมุน ศัพท์ ซึ่งประกอบว่า ความประชุม อยู่เบื้องหลัง
ซึ่งนำความถึงนามมีจำนวนมาก ถ้าคนเดียวหรือสิ่งเดียวเรียกว่า
ประชุมไม่ได้ ฉะนั้น จึงต้องประกอบศัพท์หน้า เป็น พวงวนะ จะ
ประกอบเป็นอวกวนะ ใช่ไหม ได้ มหิส ประกอบด้วยปัจจัย ๓ ตัว
นั่น มีรูปลักษณ์ นี้ : กณ ปัจจัย มหิสโก, ณ ปัจจัย มาหิโล, ตา ปัจจัย
มหิสตา. [ อ. น.].
๓. นคร ศัพท์ ถ้าประสงค์ความว่า ประชุมแห่งชาวเมืองเป็น
ตำบลอะไร ? จงตั้งวิเคราะห์นามดู.
๓. นคร ศัพท์ ถ้าประสงค์ความว่า ประชุมแห่งชาวเมือง เป็น
รากิตติศัพท์ก่อน แล้วเป็น สุมุตติกะ อีกชั้นหนึ่ง ตั้งวิเคราะห์
อย่างนี้ : นคร+ชาโต=นาคโร, ตสุมิ+วสติติ วา = นาคโร,
นาคาร+ สมุโห = นาคารตา. [๒๕๖๐].
๓. คำมาตา เป็นนามศัพท์อะไรบ้าง ? แปลว่ากระอะไร ? จงแสดง
ความเป็นไปของศัพท์ ตั้งแต่เป็นนามจนถึงศัพท์นี้.
๓. คำมาตา เป็นสุมุตติกะว่า ประชุมแห่งชาวบ้าน,
เป็นภาวิตติศัพท์ แปลว่า ความเป็นแห่งชาวบ้าน, คามโม [ บ้าน ]
เป็นนาม, คาม+วสติติ = คามโม เป็น รากิตติศัพท์, คามน+สมโห =
คามตา เป็น สุมุตติกะ, คาสุสา-ภีโร = คามตา เป็น ภาวิตติ.
[๒๕๖๓]