การวิเคราะห์และวิธีการตั้งเวทีในภาษาไทย : หน้า 111/197

ประโยค - ประมวลปัญหาและถ่ายลำลีวาห์การณ์ (สำหรับเปรียญธรรมตรี) - หน้าที่ 109 ถ้าแปลว่า ผู้เกิดในเสนาสนะ วิเคราะห์ว่า เสนาสนะ+ชโต =เสนาสนะโก. [ อ. น. ] ก. ตัวยิ้งนี้ เป็นนามหรือกุ ? การตั้งเวทีรักในตัวยิ้งนี้ ถือหลักวิธีอย่างไร ? ข. เป็นคุณล้วน การตั้งวิเรนะนั้น ต้องตั้งรูปตามความที่ แปล เช่น ราชาคิโก ถ้าแปลว่าผู้ไปสู่กรุงราชคูห์ ก็ให้ประกอบ ศัพท์นามที่ปรากฏอยู่นั้นเป็นทุติยวีกัติ และหาสศัพท์ว่า ไป คือ คุณอัน มาวางไว้ข้างหลังศัพท์นามนั้น ถ้าศัพท์ที่ใช้จังหวนนั้นประกอบรูปเป็นกริยาอาขยาต ต้องเติม อิติ (เพราะเหตุนี้) ไว้ท้ายวิเรนะทุก ๆ วิเรนะไป เมื่อได้ศัพท์อย่างนั้นแล้ว จึงตั้งวิเรนะดังนี้ : ราชคิ คู๋ดี ราชคิโก ถามว่า ผู้ยืนกรุงราชคูห์ ก็ต้องวิเรนะว่า ราชคา วสดิติ ราชาคิโก ดังนี้เป็นต้น. [ อ. น. ] ก. โทวาริโก ศัพท์นี้ ผลลักษณะทีจะมะและวิเรนะศัพท์ที่เนื่องด้วย ณ ใช่ไหม ? เห็นอย่างไรจะแสดง. ข. ถ้าศัพท์เดิมเป็น ทวาร สำเร็จรูปนั้น ก็เป็นอันผิดลักษณะ แต่ขออาจว่า ศัพท์เดิมเป็น ทวาร จิจิการ อุโน โว ได้, ถ้าเช่นนี้ ไม่ผิดลักษณะ, อีกอย่างหนึ่ง เข้าใจว่า ศัพท์เดิมคงเป็น ทวาร แต่เพื่อไม่ให้คับกับสำนวนภาษาที่เขานิยมพูดกัน ท่านจึงประกอบเป็นรูปชนั้น. [ อ. น. ] [ราคาตัฟติ] ก. ราคาตัฟติ ใช้จิจะแทนศัพท์กี่ตัว ? คือปัจจัยอะไร ?