ปรโยคต - พระธรรมปฐมกถา สนุก. 5 - หน้าที่ 2 : หน้า 4/189

ปรโยคต - พระธรรมปฐมกถา สนุก. 5 - หน้าที่ 2 [ พราหมณ์คิดบุญธรรมด้วยผ้าสาฎูที่ห่มอยู่ ] พราหมณ์ยังอยู่ในเรือนตลอดวัน ต่อกลางคืนจึงได้ไปนั่ง ฟังธรรมทางด้านพระพักตร์พระศาสดา. ครั้งนั้น ปีติ อย่างซาบ- ซ่านไปทั่วสารธารของพราหมณ์นั้นเกิดขึ้นแล้ว. เขาเป็นผู้ใคร่บูชา พระศาสดา คิดว่า " ถ้าเราจะถวายผ้าสาฎูนี้ไซร้, ผ้าห่มของนาง พราหมณ์นี้ก็ไม่มี ของเราก็ไม่มี." ขณะนั้นจิตประกอบด้วยความ ตระหนี่พันดวงเกิดขึ้นแล้วแก่เฒ่า, จิตประกอบด้วยสังเวชวาชนหนึ่งเกิด ขึ้นอีก, จิตประกอบด้วยความตระหนี่พันดวงเกิดขึ้นครองมะสังขติ แม่นอีก. ความตระหนี่แผ่กำลังของเขาออกกันสังขาติไว!! ดู จับมั่ไว้อยู่เทียว ด้วยประการะนี้. [ ชนะวังพระจิตด้วยสังขาติ ] เมื่อกำลังกล่าวว่า " จักถวาย จักไม่ถวาย" ดังนั้นแหละ ปฐมยามล่วงไปแล้ว. แต่ครั้นมัชฌิมายม เขาไม่อาจถวายใน มัชฌิมายมนี้ได้. เมื่อลงปิฉิมายม เขาคิดว่า " เมื่อเราผับ สังธจิตและมัชฌิมจิตอยู่กันแคล 2 ยามล่วงไปแล้ว, มันจะจิตนี้ของ เรามีประมาณเท่าใด เจริญอยู่ จักไม่ให้ตกระทั่งขึ้นจากอาย ๔, เรา จักถวายผ้าสาฎูละ?" เขาข่มความตระหนี่ตั้งพนงดวงได้แล้วทำสังขา- จิตให้เป็นปุราษฎิก ถอผ้าสาฎูไปวงแบบตามลือของพระศาสดา ได้ปล่อย เสียงดังขึ้น 3 ครั้งว่า " ข้าพเจาชนะแล้ว ข้าพเจ้าชนะแล้วเป็นต้น."