พระสมุปปัตถะฉันทะฉันผล แปล ภาค ๕ : หน้า 182/189

ประโยค - พระสมุปปัตถะฉันทะฉันผลแปล ภาค ๕ หน้า 180 ชื่อโครงทุกชื่อของท่าน เรายืนยันแล้วอดรีอน เรากรอ้เสียแล้ว, จิตของเราถึงธรรมปราศจาก เครื่องปรุงแล้ว, เพราะเราบรรจุธรรมที่สั้นตันหา แล้ว." [ แก้ฮรรธ ] บรรดาบทเหล่านั้น สองบวกว่า คฑากร ควาสุโด ความว่า เรามือแสดงเมื่อพยายามซึ่งลึกด้านผู้อื่นร้อน กล่าวคือ อัคถาพนี้ มือกินหารอั่นไว้แล้ว แทบทามูลแห่งพระพุทธเจ้า ทรงพระนาม ว่า ที่ปิงคร เพื่อประโยชน์แก่พระญาณ อันเป็นเครื่องอาจเห็นนาย ช่างนั้นได้ คือพระโพธิญาณ เมื่อไม่ประสบ ไม่พบ คือไม่ได้พระ ญาณนั้นแล้ว จึงทอดเที่ยว คือร่อน ได้แต่ วันเวิน ไป ๆ มา ๆ สูงสารมีชาตเป็นเอก คือสู้สารวัฏฎ์ อันบันได้หลายแสนชาติ สินกาลมีประมาณเท่านั้น. คำว่า ทุกขชาติ ปุณฺปปาณ์ นี้ เป็นคำแสดงเหตุแห่งการ แสดงหาช่างผู้ทำเรือน เพราะชื่อว่าดนี้ คือการเข้าสู่หลาย ๆ ชื่อ ว่าเป็นทุกข์ เพราะภาวะที่เจือด้วยชรา พยายามและมรณะ ก็ฉะนั้น เมื่อนายช่างผู้ทำเรือนนั้น อันใคร ๆ ไม่พบแล้ว ย่อมไม่กลับ, ฉะนั้น เรามื่อแสดงหานายช่างผู้ทำเรือน จึงได้ท่องเที่ยวไป. บทว่า ทุคฺโข ความว่า บัดนี้ เราตรัสพระสัพพัญญูญาณ ๑. อีกนัยหนึ่ง พุทธสก เป็นคำเปรียบกับเครื่องเรือน แปลว่า ฉันทนเรือนของท่านเรา หักเสียหมดแล้ว.