ความสุขภายในและภายนอก : หน้า 243/581

ธรรมะเพื่อประชll สามเณร นิโครธ (๑) ๒๔๒ รูปสวยๆ หูได้ยินเสียงเพราะๆ ได้รับประทานอาหารอร่อยๆ ได้สัมผัสที่นุ่มนวล เป็นต้น เป็นสุขภายนอกที่เห็นกันได้ง่าย ความสุขประการที่ ๒ คือ ความสุขที่ไม่ต้องอิงอาศัยวัตถุ เป็นความสุขที่เกิดจากการทำความดี ได้สั่งสมบุญ คือเมื่อได้ ทําบุญแล้วสบายใจ ใจปลอดโปร่งเบาสบาย ปราศจากความโลภ เข้ามาครอบงำ โดยเฉพาะสุขที่เกิดจากการเจริญสมาธิภาวนา เป็นความสุขที่เกิดจากใจหยุดนิ่ง ได้เข้าถึงธรรมภายใน เมื่อ เทียบกับความสุขภายนอก เป็นสุขที่เลิศกว่า ประณีตกว่า เปรียบเทียบกันไม่ได้เลย ความสุขภายในนั้นเป็นเรื่องเฉพาะตัว ผู้ที่ยังไม่ลงมือ ปฏิบัติ จะไม่พบกับความสุขชนิดนี้ ทำให้ไม่รู้จัก แม้อ่านจาก ตำรับตำราก็ยากที่จะเข้าใจ เช่น พระท่านบอกว่า ผู้ที่รักษาศีล แล้วจะมีความสุข จิตจะร่าเริงแจ่มใส ถ้าคนยังไม่เคยปฏิบัติธรรม ก็จะนึกค้านว่าคนรักษาศีลจะร่าเริงได้อย่างไร จะทำอะไรนิด อะไรหน่อยก็ต้องคอยระวังไปหมด สู้คนไม่มีศีลไม่ได้ จะดื่ม จะเที่ยวจะเล่นก็สนุกสนานร่าเริงกว่าการรักษาศีล สนุกกว่าการ นั่งหลับตา นั่นเขาคิดเข้าใจไปเอง แต่เมื่อใดที่ได้รักษาศีล ได้ปฏิบัติธรรมจนเข้าถึงความ สุขชนิดนี้ จะเกิดการเปลี่ยนแปลงทั้งร่างกาย และจิตใจ หน้าตา