ธรรมะเพื่อประช: พระอัญญาโกณฑัญญะ : หน้า 23/581

ธรรมะเพื่อประช พระอัญญาโกณฑัญญะ ผู้รัตตัญญู (๒) ในวาระสุดท้ายของชีวิตท่าน เป็นตอนที่น่าสนใจมาก เพราะจะได้รู้ว่า เมื่อท่านปรินิพพานแล้ว มีการจัดพิธีการเกี่ยว กับเรื่องสรีระร่างของท่านอย่างไร ต้องถือว่าเป็นงานประชุมเพลิง ที่น่าอัศจรรย์มาก เพราะมีช้างและเทวดาเป็นแม่งาน ซึ่งไม่เคย มีปรากฏที่ไหนมาก่อน เรื่องมีอยู่ว่า เมื่อพระเถระแม้จะหลีกเร้นเพื่อปฏิบัติธรรม อยู่ในป่าหิมพานต์นานถึง ๑๒ ปี แต่ในระหว่างนั้น ท่านก็ได้ทํา หน้าที่กัลยาณมิตร บำเพ็ญประโยชน์ต่อสรรพสัตว์ทั้งหลาย โดยได้เทศน์สอนเทวดา นาค ยักษ์ ครุฑ คนธรรพ์ ให้ได้ดวงตา เห็นธรรมกันมากมายนับไม่ถ้วน พระเถระรู้ว่าอายุสังขารใกล้จะหมดลง ก็นึกถึงบุญคุณ ของช้างทั้งหลายจึงอยากจะอนุเคราะห์ช้างเหล่านั้นให้ได้บุญใหญ่ โดยท่านได้เหาะกลับไปเฝ้าพระสัมมาสัมพุทธเจ้าที่พระวิหารเวฬุวัน กรุงราชคฤห์ เพื่อขออนุญาตการปรินิพพาน เมื่อไปถึงได้หมอบ ลงกราบแทบพระบาททั้งสองด้วยเศียรเกล้า ประกาศชื่อของ ท่านว่า “ข้าแต่พระผู้มีพระภาคเจ้า ข้าพระองค์ชื่อว่าโกณฑัญญะ ผู้เป็นธรรมทายาทคนแรกของพระองค์ พระเจ้าข้า” พวกเราอาจจะสงสัยว่า ทำไมพระเถระจึงต้องแจ้งชื่อ ของตัวให้พระพุทธองค์ทราบ ทั้งๆ ที่ท่านเองก็เป็นพระสาวกที่