การแบ่งประเภทพระสัมมาสัมพุทธเจ้า GB 405 ประวัติศาสตร์พระพุทธศาสนา หน้า 94
หน้าที่ 94 / 249

สรุปเนื้อหา

การแบ่งพระสัมมาสัมพุทธเจ้าออกเป็น 3 ประเภท เนื่องจากความเชื่อในตรีกาย ได้แก่ ธรรมกาย, สัมโภคกาย, และนิรมาณกาย ซึ่งพระองค์เหล่านี้ต่างมีลักษณะการแสดงตัวที่แตกต่างกันเพื่อตอบสนองการสั่งสอนและคุ้มครองเวไนยสัตว์ในแต่ละสถานการณ์ ยกตัวอย่างเป็นพระมานุษพุทธเจ้าในฝ่ายมหายานเช่น พระทีปังกร, พระกัสสป, พระโคตม และอื่น ๆ ทำให้เห็นว่าแม้มีหลายพระองค์ในโบสถ์ แต่ในความเป็นจริงแล้วคือพระองค์เดียวที่มีรูปแบบการแสดงตัวถึง 3 แบบเพื่อแสดงถึงพระรัตนตรัยของมหายาน

หัวข้อประเด็น

-ความเชื่อเกี่ยวกับพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
-ประเภทพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
-หลักตรีกายในพุทธศาสนามหายาน
-เปรียบเทียบกับเถรวาท
-แนวคิดทางศาสนาในมุมนิกายต่างๆ

ข้อความต้นฉบับในหน้า

การแบ่งพระสัมมาสัมพุทธเจ้าออกเป็น 3 ประเภทนั้น เนื่องมาจากความเชื่อที่ว่า พระสัมมาสัมพุทธเจ้าย่อมมีตรีกาย หรือพระกาย 3 กาย กายที่หนึ่งเรียกว่า ธรรมกาย เป็น ภาวะแห่งการรู้แจ้งของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า อันเป็นกายที่เกิดขึ้นเอง อันหาเบื้องต้นและเบื้อง ปลายมิได้ ธรรมกายนี้ก็คือ องค์พระอาทิพุทธะ ส่วนกายที่สองเรียกว่า สัมโภคกาย คือกายที่ เป็นทิพย์ มีรัศมีรุ่งเรือง เกิดขึ้นมาในรูปของโอปปาติกะ ซึ่งกายนี้ก็คือ พระธยานิพุทธะ และ กายที่สามเรียกว่า นิรมาณกาย เป็นกายที่เนรมิตบิดเบือนขึ้นให้อยู่ในรูปของร่างกายมนุษย์ ซึ่งก็ได้แก่พระมานุษพุทธะหรืออาจจะกล่าวอีกนัยหนึ่งว่า พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทั้งสามประเภทนี้ ความจริงแล้วถือว่าเป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน เพียงแต่แสดงตนออกมาในภาวะที่แตกต่างกันออก ไป เพื่อความเหมาะสมต่อการสั่งสอนเวไนยสัตว์ในแต่ละสถานการณ์ ดังนั้น พระมานุษิพุทธเจ้าในฝ่ายมหายาน อันได้แก่ พระทีปังกรพุทธเจ้า พระกัสสป พุทธเจ้า พระโคตมพุทธเจ้า พระเมตไตรยพุทธเจ้า และพระไภสัชชคุรุพุทธเจ้า ทุกพระองค์จึง ล้วนมีพระกายเป็น 3 หรือมีภาวะแตกต่างกันเป็น 3 ในพระองค์เดียว ซึ่งจะเห็นได้จากพระ ประธานในโบสถ์ของมหายาน ที่จะต้องมี 3 พระองค์เสมอ ทั้งนี้มิได้หมายความว่าพระพุทธเจ้า มี 3 องค์ แต่หมายถึงพระมานุษิพุทธะหรือพระศากยมุนีพุทธะพระองค์เดียว แต่มีพระกาย เป็น 3 นี้เป็นลักษณะพระรัตนตรัยของมหายาน 3. แนวคิดเรื่อง “ตรีกาย” หลักตรีกายเป็นหลักสำคัญของมหายานที่อธิบายว่าพระสัมมาสัมพุทธเจ้ามี 3 กาย เป็นหลักร่วมกันของทุกนิกาย พระสูตรต่าง ๆ ก็จะพูดถึงตรีกายอยู่เสมอ ก่อนอื่นควรทำความเข้าใจว่า แรกเริ่มพุทธศาสนามหายานดั้งเดิมมีหลักคำสอนเรื่อง กายของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าไม่ต่างจากเถรวาท กล่าวคือ ถือกันว่าพระสัมมาสัมพุทธเจ้ามีเพียง 2 กาย คือ - นิรมาณกาย หรือที่ฝ่ายเถรวาทเรียกอีกอย่างหนึ่งว่า รูปกายอันหมายถึงทั้งกายหยาบ และละเอียดเหมือนสัตวโลกทั่วไป - ธรรมกาย คำว่า ธรรมกายในวรรณกรรมมหายานดั้งเดิม มีความหมาย 2 ประการ คือ ประการแรก ธรรมกายเป็นกายแห่งธรรม ประมวลข้อปฏิบัติ คำสั่งสอน ซึ่งช่วยเสริมพระบารมี 'เสถียร พันธรังษี, พุทธศาสนามหายาน, 2543 หน้า 70 พระพุ ท ธ ศ า ส น า ใ น อินเดีย หลังยุค พุ ท ธ ก า ล DOU 85
แสดงความคิดเห็นเป็นคนแรก
Login เพื่อแสดงความคิดเห็น

หนังสือที่เกี่ยวข้อง

Load More