ข้อความต้นฉบับในหน้า
พระพุทธศาสนาและแปลคัมภีร์ต่าง ๆ ท่านรจนาคัมภีร์พระพุทธศาสนาที่สำคัญๆ ประมาณ 13
คัมภีร์ซึ่งพุทธศาสนิกชนได้ใช้ศึกษากันมาจนถึงปัจจุบัน เช่น คัมภีร์ญาโณทัยปกรณ์ วิสุทธิมรรค
และคัมภีร์อรรถกถาอธิบายความพระไตรปิฎกต่างๆ เช่น อรรถกถาธรรมบท อรรถกถาชาดก
อรรถกถาพระวินัย อรรถกถาพระสูตรต่าง ๆ เป็นต้น
ระหว่างพุทธศตวรรษที่ 12 ถึง 17 เป็นยุคที่ลังกาเดือดร้อนวุ่นวายเพราะการ
รุกรานจากอินเดียบ้าง ความไม่สงบภายในบ้าง ในช่วงนี้เองพระภิกษุณีสงฆ์ได้สูญสิ้นไป และ
พระภิกษุก็ลดน้อยลงไปมาก จนกระทั่ง พ.ศ. 1609 เมื่อพระเจ้าวิชัยพาหุที่ 1 มีพระราชประสงค์
จะฟื้นฟูพระศาสนา แต่ทรงหาพระภิกษุที่อุปสมบทถูกต้องแทบไม่ครบ 5 รูป จึงต้องอาราธนา
พระสงฆ์จากพม่าตอนใต้มากระทำอุปสมบทกรรมในลังกา
ในรัชสมัยของพระเจ้าปรากรมพาหุที่ 1 (พ.ศ. 1697-1730) ซึ่งเป็นพระโอรสของ
พระเจ้าวิชัยพาหุที่ 1 พระพุทธศาสนาในศรีลังการุ่งเรืองมาก มีการรวมคณะสงฆ์ให้เป็นอัน
หนึ่งอันเดียวกัน ทรงสถาปนาสมเด็จพระสังฆราชปกครองสงฆ์ทั้งประเทศเป็นครั้งแรก ทรง
สร้างวัดวาอารามด้วยศิลปกรรมที่งดงาม ทำให้ลังกากลายเป็นศูนย์กลางการศึกษาพระพุทธ
ศาสนา มีพระสงฆ์และนักปราชญ์จากหลายประเทศมาศึกษาจำนวนมาก
ภายหลังรัชกาลนี้พวกทมิฬจากอินเดียก็มารุกรานอีก ได้เข้าตั้งถิ่นฐานมั่นคงและ
ขยายอาณาเขตออกไปเรื่อยๆ อาณาจักรสิงหลต้องถอยร่นลงใต้และต้องย้ายเมืองหลวงอยู่บ่อยๆ
ทำให้พระพุทธศาสนาเจริญได้ยาก เพียงแต่ธำรงรักษาความมั่นคงเข้มแข็งไว้เท่านั้น ในปี พ.ศ.
2019พระภิกษุคณะหนึ่งจากพม่ามารับการอุปสมบทที่ลังกาและนำคัมภีร์ภาษาบาลีกลับไปด้วย
ประมาณปี พ.ศ.2050 ชนชาติโปรตุเกสได้เข้ามาค้าขาย และใช้กำลังยึดครองดินแดน
บางส่วนไว้ พยายามบังคับชาวลังกาให้นับถือศาสนาคริสต์นิกายโรมันคาทอลิก ทำให้พระพุทธ
ศาสนากลับเสื่อมถอยลง จนต้องนิมนต์พระสงฆ์จากประเทศพม่ามาให้การอุปสมบทแก่
กุลบุตรชาวศรีลังกาอีก
ในปี พ.ศ. 2200 ชาวฮอลันดาได้เข้ามาค้าขายในลังกาและช่วยขับไล่พวกโปรตุเกส
ออกไปได้ เมื่อฮอลันดายึดครองพื้นที่ได้จึงนำเอาคริสต์ศาสนามาเผยแพร่อีก และพยายาม
กีดกันพระพุทธศาสนา สถานการณ์พระพุทธศาสนาในขณะนั้นย่ำแย่ลงมาก ชาวพุทธเองก็มัวแต่
รบราฆ่าฟันกัน อีกทั้งยังเกิดวิกฤตการณ์ข้าวยากหมากแพงอย่างรุนแรง พระภิกษุสงฆ์
1 พุทธศตวรรษที่ 12 ถึง 17 หมายถึง พ.ศ.1101-1700.
พระพุ ท ธ ศ า ส น า ในเอเชีย
DOU 119