การศึกษาประวัติศาสตร์เพื่อสร้างบทเรียนในปัจจุบัน : หน้า 16/249

1.2.1 ศึกษาเพื่อเป็นบทเรียนสำหรับปัจจุบัน เหตุการณ์ทั้งหลายในโลกนี้ ย่อมหมุนเวียนกลับไปหาทางเก่าเสมอ จนฝรั่งตั้งเป็น สุภาษิตขึ้นว่า “History repeats itself” ซึ่งหมายถึง ประวัติศาสตร์มักเกิดขึ้นซ้ำเดิมหรือกล่าว สั้น ๆ ว่า ประวัติศาสตร์ซ้ำรอยนั่นเอง เหตุการณ์ต่าง ๆ ที่เคยเกิดขึ้นในอดีตก็มักจะเกิดขึ้นใน ปัจจุบันและอนาคตด้วย แต่อาจจะเปลี่ยนสถานที่ บุคคล และรูปแบบเท่านั้นเอง เช่น ในอดีตมี สงครามปัจจุบันก็มีสงคราม และมีแนวโน้มว่าจะมีต่อไปในอนาคตด้วยการเกิดขึ้นและเสื่อมสลาย ของมหาอาณาจักรต่าง ๆ ภัยธรรมชาติต่าง ๆ ที่เราประสบในปัจจุบัน เช่น ภัยสึนามิ เป็นต้น ก็ไม่ได้เกิดขึ้นครั้งแรก แต่เคยเกิดขึ้นมาแล้วเช่นกันในอดีต ดังนั้น เมื่อเหตุการณ์ในโลกมักเกิดขึ้นซ้ำๆ กันอย่างนี้ หากเราศึกษาเหตุการณ์ต่างๆ ที่เกิดขึ้นให้เข้าใจอย่างถ่องแท้ว่ามีสาเหตุมาจากอะไรจะป้องกันและแก้ไขอย่างไรก็จะได้นำความ รู้นั้นมาเป็นบทเรียนในการดำรงชีวิตในปัจจุบัน ช่วยในการตัดสินใจ เมื่อจำเป็นต้องเผชิญกับ ปัญหาต่าง ๆ โดยอาศัยแนวประสบการณ์ของมนุษย์ในอดีต บทเรียนเหล่านั้นจะเปรียบประดุจ แผนที่สำหรับการเดินทางของมวลมนุษยชาติ ดังที่ศาสตราจารย์อาร์โนลด์ ทอยน์บี นักประวัติศาสตร์ชาวอังกฤษกล่าวว่า “บทเรียนจากประวัติศาสตร์นั้นผิดกับการทำนายโชคชะตา ทางวิชาโหราศาสตร์ แต่เปรียบได้กับแผนที่ของนักสำรวจและนักเดินเรือทางทะเล ซึ่งให้ความ หวังเป็นอย่างมากแก่นักเดินเรือผู้มีสติปัญญาสามารถใช้แผนที่นั้นเป็นแนวทางหลีกเลี่ยงการ อับปาง ดีกว่าจะแล่นเรือไปอย่างคนตาบอด แผนที่นั้นจะช่วยบอกทิศทางให้ชาวเรือผู้นั้นนำเรือ ของเขาผ่านหินโสโครกและเกาะแก่งต่าง ๆ ที่บอกตำแหน่งไว้ให้แล้วได้อย่างปลอดภัย” 1.2.2 ศึกษาความรู้ในอดีตเพื่อนำมาต่อยอดสร้างความเจริญก้าวหน้าในปัจจุบัน ปัจจุบันโลกของเราเจริญก้าวหน้าไปมากโดยเฉพาะด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มนุษย์สามารถเดินทางไปดวงจันทร์อันห่างไกลได้ สามารถเดินทางไปบนอากาศเหมือนนกได้ ด้วยเครื่องบิน สามารถติดต่อสื่อสารกันข้ามประเทศข้ามทวีปได้ด้วยโทรศัพท์และอินเทอร์เน็ต ความเจริญก้าวหน้าเหล่านี้ไม่ได้เกิดจากอัจฉริยภาพของนักวิทยาศาสตร์ในปัจจุบันเพียง อย่างเดียวหากแต่เกิดจากการที่นักวิทยาศาสตร์แต่ละยุคศึกษาสิ่งที่บรรพบุรุษได้ค้นพบไว้ในอดีต และนำมาพัฒนาปรับปรุงเปลี่ยนแปลงสืบต่อไปกันมาเรื่อย ๆ จนกระทั่งปัจจุบัน แม้แต่อัลเบิร์ต ไอน์สไตน์ นักวิทยาศาสตร์ผู้ยิ่งใหญ่ของโลกที่กล่าวขานกันว่ามีความเป็นอัจฉริยะมาก ยังต้อง เริ่มต้นศึกษาความรู้และทฤษฎีต่าง ๆ ในอดีตที่นักวิทยาศาสตร์ยุคก่อน ๆ ได้ค้นพบไว้ 1 พระราชธรรมนิเทศ, ประวัติศาสตร์พระพุทธศาสนา, 2542 หน้า 1-2 บทนํา DOU G