ธรรมะเพื่อประชา : หน้า 278/593

ธรรมะเพื่อประชา อ า จิ ณ ณ กรรม อาสวกิเลสบังคับให้เราสร้างกรรม แล้วผลของกรรมคือวิบากที่ เราจะต้องได้รับ หากเป็นกรรมดีก็มีวิบากที่ดี หากเป็นกรรมชั่ว ก็มีวิบากที่ไม่ดี ที่ผ่านมาเราคงพอจะเข้าใจถึงการให้ผลตาม ลำาดับของกรรมในสังสารวัฏ ตั้งแต่ครุกรรมหรือกรรมหนักที่ให้ ผลเป็นอันดับแรก รองลงมาก็เป็นอาสันนกรรม คือกรรมที่ทำ ในเวลาที่ใกล้จะตาย แต่ยังมีกรรมอีกชนิดหนึ่ง ที่คอยให้ผลเป็น ลำาดับถัดมารองจากกรรมทั้งสอง หากว่าเราไม่ได้ทําครุกรรม และอาสันนกรรมแล้ว จะมีกรรมชนิดนี้คอยให้ผล และเป็น กรรมที่มีบทบาทในชีวิตมนุษย์มากทีเดียว กรรมอย่างที่ ๓ นี้ เรียกว่า อาจิณณกรรม บางครั้งจะเรียกว่าพหุลกรรม คือกรรม ที่ทําสั่งสมไว้บ่อยๆ เป็นนิตย์ *กรรมใดที่บุคคลสั่งสมไว้ คือกระทำไว้บ่อยๆ กรรมนั้น ชื่อว่า อาจิณณกรรม อุปมาเหมือนหยาดน้ำทีละหยดที่ค่อยๆ ตกลงในภาชนะ ย่อมจะเติมภาชนะให้เต็มได้สักวันหนึ่ง อาจิณณกรรมก็เช่นกัน หากสั่งสมเป็นประจำสม่ำเสมอจะฝังราก ลึกจนเป็นอุปนิสัย เป็นความเคยชิน และติดแน่นอยู่ตรงกลางกาย นั่นแหละ อาจิณณกรรมแบ่งเป็นฝ่ายกุศลและฝ่ายอกุศล คนที *มก. เล่ม ๓๔ หน้า ๑๒๔