ธรรมะเกี่ยวกับภพภูมิและผลกรรมนำพา : หน้า 388/593

ธรรมะเพื่อประชาช ภพ สาม คุกใหญ่ของสรรพสัตว์ ๓๘๗ กันบ้าง ตราบใดที่เรายังไม่พ้นจากกิเลสอาสวะ ก็ยังคงต้อง เวียนว่ายตายเกิดในภพ ๓ ตั้งแต่กลับมาเกิดในครรภ์มารดา มาเกิดเป็นมนุษย์เพื่อสร้างความดีกันต่อไป หากทำบาปอกุศล เอาไว้มาก ก็มีภพภูมิของคนบาปมารองรับ ท่านเรียกว่า อบายภูมิ คือ ดินแดนที่ปราศจากความเจริญ มีทั้งที่เป็นสัตว์นรก เป็นเปรต เป็นอสุรกาย พอเกิดปุ๊บก็โตทันที ไม่มีการเลี้ยงดูกันเหมือน โลกมนุษย์ ท่านเรียกว่า เป็นสัตว์ประเภท โอปปาติกะ เกิดมา ก็ถูกทรมานทันที ถ้าทำบาปไม่มาก หรือหากพ้นจากนรก เศษกรรมยัง เหลืออยู่ ก็ไปเกิดเป็นสัตว์เดียรัจฉาน มีความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น แต่ ก็ยังมีความลำบาก มีทั้งที่เป็นสัตว์สองเท้า สัตว์สี่เท้า มีเท้ามาก หรือเป็นสัตว์จําพวกเลื้อยคลาน สัตว์เดียรัจฉาน จะหาความสุข จากการกิน การนอนก็ยากมาก มีความสะดุ้งหวาดระแวงอยู่ เป็นนิตย์ เพราะต้องคอยระวังภัยจากสัตว์อื่น หรือกระทั่งระวัง ภัยจากมนุษย์ ถ้าเป็น สคค์ สุคติโน ยนฺติ คือ ประเภทสั่งสมบุญเอาไว้ มาก ละโลกไปแล้ว จะไปเป็นสหายแห่งเทวดา นี่ก็เป็นโอปปา ติกะเหมือนกัน พอเกิดมาก็มีสมบัติอันเป็นทิพย์รอคอยอยู่ เป็น กายทิพย์ที่เสวยสุขอย่างเดียวในสวรรค์ ซึ่งมีตั้งแต่จาตุมหา