การอภิปรายความสัมพันธ์ในภาษาไทย : หน้า 168/228

ประโยค - อภิปรายความสัมพันธ์เล่ม 2 - หน้าที่ 167 ปัจจสมสมย ทั้งหมด มุข. และตาม อุ. ที่ ๑ เกรส เข้ามา สนจูฒฐาน อย่างนี้เป็นต้น. ทบทบพุทพิสมาส ก็พี่คิดออกโน้มตามนี้. บางแท่ง มีปัญหาที่ต้องวิจัยฉันและอวัจฉัยต่าง ๆ กัน เช่น อาห มณฑสุ มณฑศิตา เจว ปาปริภาก จ. สกุก ๒/๐๖. มณฑสุ เป็นสามีสัมพันธ์เข้าเภา มณฑุด-และ ปาท- เพราะถือเป็น สัมพันธ์เฉพาะศัพท์ต้นเท่านั้น อีกอย่างหนึ่ง เข้าตลอด เพราะถือ ความว่า มณฑศิตา=ลูกที่ลูกอ่อน, ปาปริภาก=กิริยา. (๒๒) การแสดงสัมพันธ์อัญจกถา ต้องรู้จกตั้งและบทแก้ และวิธีต่าง ๆ เช่น วิวิธีะ-วิรณะ เป็นต้น ตลอดถึงวิธีบอกชื่อ บอกเข้า เรื่องเหล่านี้ได้กล่าวมแล้ว จะไม่กล่าวซ้ำอีก. นอกจากนี้ ต้องรู้วิธีหรือลักษณะพิเศษต่าง ๆ ด้วยอาศัยการศึกษา สำเนียงกาพระอาจารย์ฯ. หลักสังคตศกพ (๒๓) จำต้องรู้จักนิยมเทาว่าไว้ในนี้นะ ว่า บอกอะไรอะไรม เรียกชื่ออย่างไร, ต้องรู้ที่พวงนิบาต เพื่อว่ามาแห่งท่านไม่ไกลาวไว้ แต่ต้องเติมเข้ามา ก็ถัดม ได้แก่คมปิ, นิวบัติท่านไม่ไวงไว้ในบางครั้ง เช่น อุปไมยโขตท, อรสุรนิกา เป็นอาทิ ทางที่จะให้ข้าวนิบาต ก็คือรู้ความเนื่องกันของพากย์ ดังกล่าวในข้อ(ธ), เรื่องนี้พึ่งสำเหนียก จากแบบวากายสัมพันธ์ตอนต้น ตอนที่ว่าด้วยนิบาต เพราะท่านได้อธิบาย ถึงข้อความที่เนื่องกัน อย่างไรฟังไว้บ่นดอกอย่างไร, ถ้าสังเกตให้ดีแล้ว นอกจากจะได้ความรู้เรื่องนิบาต ยังจะได้ความรู้ความเนื่องกันของพากย์