อธิบายความสัมพันธ์ เล่ม 2 : หน้า 211/228

ประโยค - อธิบายความสัมพันธ์ เล่ม 2 - หน้ากที่ 210 ยกทิติ (ยท+อทิ, ยถิยา ยกทิ (ยก+อทิ), ยาอภิจิต (ยอ++อทิ), หินิน (หิ+อทิ), เนียทิ (น+อทิ), ตนทิ (ตน+อทิ), กีทิ (กิ+อทิ) อุป : : - เสยุถิยี่ ยทิที แสดงแล้วในวันนี้ๆ ยถิที ยาวอญิที นาหิ ภิกขเว อนุญ เอกมูปิปิมิ สมปุทสมิ ยา อวอ ลบปิฏฐุ, ยกทิที ภิกขวก จิตติ, ยาวอญิที ภิกขวา อุปมิปิ นาถฐา, ยาว ลบปิฏฐุวิติ จิตติ, หิติ, นติที; สงูราสา จ อิกิ ภิกขวา อตุษา อาวิสสุส นิติ สงูราสา อพภาย สุตตตุยี่. อิกิ นิวนที ใช้เป็นเพียงนิยายมาก ใช้เป็นนิยายสพพาม บ้าง. อธิบาย : [๑] อิกิ นิวนที รูปเดียวกับ อิกิ นิยมสพพาม โดยมากใช้รวมเข้าศัพท์อื่น และเป็นคำท้ายของศัพท์นั้น เช่น ยกทิที ที่ว่าเป็นนิยายเพราะ อิกิ ในที่นี้นั้น ไม่มีความหมายแห่ง อิกิศัพท์ ดังที่ท่านเรียกว่า นิยายมุต เป็นเพียงนิยายตือ คือใช้เป็นวรรณลังการ วนิลักษณะ หรือบทุปริณ, ทางบ้างไทยเรือถือเถิลงว่า ต้องเปลภทุกบาท ทุกศัพท์ เมื่อพอ อิกิ เข้าก็ต้องเปลว่าที่ และบทหรือยักยารประโยค เพื่อให้คล้องกัน เช่น ยกทิที อิติวิสุโก แปลว่า อิกิ สู่หนทาง, สัทขาตนี้ได้ อิติวิสุโก คือเสียงแห่งหญิง ยา นันได. แต่ท่านว่า อิกิ เป็นเพียงนิยาย จังไม่จำต้องเปลอย่างนั้น ถ้าจะให้เป็นคุณบท บอกว่า อนิฏฏ ปที อิติวิสุโก่ทิโต ปีฑส วิสสน ก็ยังได้ เพราะ