การวิเคราะห์และอธิบายคำในภาษาไทย : หน้า 53/228

ประโยค - อธิบายจากสัมพันธ เล่ม ๒ - หน้าที่ 52 ลพภา: ลพภา...โภคา จ ฎฤชิตฺ (ลพภา) ปุณณาน จ กำฺ อิติ (รงขั) น ลพภา เอ๋ กำฺ อ๋อ เป็นนิบาต หรื อัฟยภิริยาอย่างนี้บ้างอุ :- นวหุ ภิกขเว องคิ สมานาคํ ดาว อนุปคุตวา จ นาบํ อุปนฺดํ อุปนฺตุ จ นาบํ อุปนิสีทํ, แต่อล นิบาต ใช้ในอรรถวาสนะ quot;ห้ามquot; (อย่าเลย) เป็นดังโดยมาก. อธิบาย :[๑] ก็รียบานนี้ ใช้แต่ในพากย์มาจากและภาวาวจาก และครูออย่างเหมือนอผพับศพจึงจัดเป็นนิบาต ใช้ได้ถูกลักษณ์ ทุกนวบะ : จะกล่าวทีละบท :- สุภา สุภา เมื่อกล่าวตามหลักไวยากรณ์ ก็ไมควรใช้เป็นกริยา- กัมมาวาจ เพราะเป็นอัคมมธมฺ แต่ตามภาษานิยมในคัมภีร์ทั้งปวง ท่านใช้เป็นกริยามามาวกด้วย, แม่ในโฆษณสมาปกติและ อธิษัมมัติติวิภาวินี ก็อเป็นกัมมาวาจในพากย์เช่นนั้น. ถ้ถือว่า เป็นกัมมาวาจไม่ได้ เพราะสุภา เป็นคำมธาด ก็ควรถือว่าเป็น กิตตวาจาได้ เพราะอัญมบราณอ่อนเป็นกิตตวาจาได้, แต่ภาษานิยม ที่ใช้ในทั่วไป ไม่อลงให้ถือชั่นนั้น คือไม่มีใช่เป็นกิตตวาจา ใช้ แต่เป็นกัมมาวาจบ้าง ภาววาจาบ้าง ตามรูปประโยค. ถ้าถามว่า