ข้อความต้นฉบับในหน้า
ประโยค - อธิบายจากสัมพันธ เล่ม ๒ - หน้าที่ 52
ลพภา:
ลพภา...โภคา จ ฎฤชิตฺ (ลพภา) ปุณณาน จ กำฺ
อิติ (รงขั) น ลพภา เอ๋ กำฺ
อ๋อ เป็นนิบาต หรื อัฟยภิริยาอย่างนี้บ้างอุ :-
นวหุ ภิกขเว องคิ สมานาคํ ดาว อนุปคุตวา จ
นาบํ อุปนฺดํ อุปนฺตุ จ นาบํ อุปนิสีทํ,
แต่อล นิบาต ใช้ในอรรถวาสนะ quot;ห้ามquot; (อย่าเลย)
เป็นดังโดยมาก.
อธิบาย :[๑] ก็รียบานนี้ ใช้แต่ในพากย์มาจากและภาวาวจาก
และครูออย่างเหมือนอผพับศพจึงจัดเป็นนิบาต ใช้ได้ถูกลักษณ์
ทุกนวบะ : จะกล่าวทีละบท :-
สุภา
สุภา เมื่อกล่าวตามหลักไวยากรณ์ ก็ไมควรใช้เป็นกริยา-
กัมมาวาจ เพราะเป็นอัคมมธมฺ แต่ตามภาษานิยมในคัมภีร์ทั้งปวง
ท่านใช้เป็นกริยามามาวกด้วย, แม่ในโฆษณสมาปกติและ
อธิษัมมัติติวิภาวินี ก็อเป็นกัมมาวาจในพากย์เช่นนั้น. ถ้ถือว่า
เป็นกัมมาวาจไม่ได้ เพราะสุภา เป็นคำมธาด ก็ควรถือว่าเป็น
กิตตวาจาได้ เพราะอัญมบราณอ่อนเป็นกิตตวาจาได้, แต่ภาษานิยม
ที่ใช้ในทั่วไป ไม่อลงให้ถือชั่นนั้น คือไม่มีใช่เป็นกิตตวาจา ใช้
แต่เป็นกัมมาวาจบ้าง ภาววาจาบ้าง ตามรูปประโยค. ถ้าถามว่า