ข้อความต้นฉบับในหน้า
ธรรมะเพื่อประช
พระพุทธคุณ ตอน ผู้รู้แจ้งด้วยตนเอง
៤៩
รามบุตร ทรงสามารถเรียนรู้ได้สําเร็จอย่างรวดเร็วเช่นเดียวกัน
แต่ทรงพบว่าไม่ใช่หนทางไปสู่พระนิพพานอีก จึงทรงจากไปเพื่อ
เสาะแสวงหาหนทางอันประเสริฐต่อไป
*ครั้นพระองค์เสด็จจาริกไปในมคธชนบท ถึงตำาบลอุรุ-
เวลาซึ่งมีภูมิประเทศน่ารื่นรมย์ ประกอบด้วยแมกไม้นานาพันธุ์
เขียวชอุ่ม สดชื่น เย็นสบาย มีธารน้ำใสไหลเย็น เหมาะแก่การ
บำเพ็ญเพียร และมีดาบสปัญจวัคคีย์ติดตามมาเป็นอุปัฏฐาก
คอยรับใช้ พระองค์ทรงเริ่มบำเพ็ญทุกรกิริยา ซึ่งเป็นสิ่งที่
นักบวชในสมัยนั้นเชื่อว่า เป็นทางแห่งความหลุดพ้น โดยช่วง
แรกพระองค์ทรงกดพระทนต์ด้วยพระทนต์ กดพระตาลด้วย
พระชิวหา จนพระวรกายกระสับกระส่าย พระเสโทโทรมพระ
วรกาย แต่ก็ไม่ได้ทรงบรรลุธรรมอะไร จึงทรงเปลี่ยนเป็นการ
กลั้นอัสสาสะปัสสาสะทั้งทางพระนาสิก และพระโอษฐ์ จน
กระทั่งลมตีขึ้นข้างบนทำให้ทรงปวดพระเศียรมาก
กลับลงมาเสียดแทงภายในช่องพระอุทร ทำให้ปวดในพระอุทร
ได้รับทุกขเวทนาแสนสาหัส ทั้งพระหทัยก็กระสับกระส่าย
ไม่สงบระงับลงเลย
และหวน
พระองค์จึงทรงเปลี่ยนวิธีใหม่ เป็นการอดพระกระยาหาร
*มก. โพธิราชกุมารสูตร เล่ม ๒๑ หน้า ๑๐๕