ข้อความต้นฉบับในหน้า
ประโยค - มงคลคติท่านนี้แปล เล่ม ๕ หน้า ที่ ๕
อังคุตตรนิทาน พระผู้มีพระภาคจึงตรัสว่า "ภิญญุหลาย หลักญุ
ชื่อว่า เป็นผู้มีวารอันคุ้มครองแล้วในอินทรีย์ทั้งหลายอย่างไร ? ภิกษุ
ทั้งหลาย ภิกษุในธรรมวินนี้ที่มนุษย์แคว้นตามแล้ว เป็นผู้ไม่ถือโดย
นิมิ ( คือรวดมือ ) เป็นผู้ถือโดยอุณุชนะ ( คือแยกถือ ) องค์ธรรมทั้งหลายอันลามภ
คืออภิญญาและโฒนัส พึงชำไปตาม ( ครอบงำ ) บุคคลผู้ไม่สำรวมอินทรีย์คืออภิญญาอยู่ เพราะการไม่สำรว
อินทรีย์คืออภิญญาเป็นเหตุ ย่อมปฏิบัติเพื่อสำรว
อินทรีย์คืออภิญญา องค์ญูฟังเสียงด้วยยู ๆ ๆ ๆ ๆ สุดกลิ่นด้วยอมุ ๆ ๆ ล้มรสด้วยลิ้น ๆ ๆ ถูกต้องโพธิพระพุทธด้วยยาน ๆ ๆ รัฐธรรมรมณ์ ด้วยไปแล้ว เป็นผู้ไม่ถือโดยนิมิ ๆ ๆ ย่อมถึงความสำรวใน
อินทรีย์คือใจ ภิกษุทั้งหลาย องนี้และ ภิกษุ เป็นผู้ซึ่งอาววีวร อันสำรวแล้ว ในอินทรีย์ทั้งหลาย."
บลืออิประนีตสูตร ขบ.
[๔๕๔] อรรถกถาติิกนบุตร อังคุตตรนิทานว่า "สองงาวว่า
อินทรีย์สุข คุณฤทวโร ความว่า เป็นผู้มีวารอันคุ้มครองแล้วใน
อินทรีย์ทั้งหลายมีใจเป็นที่ ๓."
อรรถกถาทุกนิบาตในอดีตตรว่า "บทว่า องุตตุวโร
คือ ผู้มีการอันไม่ปิดแล้ว เพื่อแจงคำถามว่า "ก็ภิญญุเป็นผู้มีวาร
อันไม่คุ้มครองแล้วในธรรมอะไร ? พระผู้พระภาค จึงตรัสว่า "ใน