ข้อความต้นฉบับในหน้า
โคลงกำลังครอบงำแล้ว เอามือออก กลับเรือน นอนเพื่ออยู่.
พระศาสดา ทรงเห็นอุปนิสัยแห่งปฐมมรรคของเขา ทรง
กระทำกัดกิริยรอแล้วเสด็จไปสู่เรือนของเขาแต่พระองค์เดียว ประ-
ทันทั่งบนอันสานที่เขาดำไว้แล้ว ทรงแสดงความอามสูตรว่า กาม กมย-
มานสุข เป็นดัง โดยที่ถือรัไวนุตตกวรรคสุดนิบาต.
พระมหามัณฑ์ กลับได้ความสบายเพราะฟังธรรม บรรทกวาม
โคถได้แล้ว เธอริวิสาส เป็นพระโศดามันในกถอุบตนานแม้
พระมหามญของเขา ก็เป็นพระโศดามัน.
เรื่องพระมหาคมคนใดคนหนึ่ง มาในอรรถกาถามสูตร ใน
สุดนิบาต และในอรรถกาถามชาดในทาวสนิบาต.
[๒๕๐] แม่ภูมิพิชาจารูสาติคนหนึ่ง ถูกความโศกครอบงำ
แล้ว เพราะกลิริยายของพี่ชาย ไม่อาบน้ำ ไม่บริโภค ไม่อุบไลไปสู่
ป่า ชำแต่เช้าตรู่ ร้องไห้อยู่.
พระศาสดา ทรงเห็นอุปนิสัยแห่งปฐมมรรคของเขา ทรงทำ
ภัตกิจแล้ว ทรงพากย์จรบุหน่ง เป็นปัจฉิมสงเคราะห์ เสด็จไปสู่
เรือนของเขา ประทับนั่งบนอาสนะที่ข้าบัตรไว้แล้วว่า " สังขาร
ทั้งปวงไม่เที่ยง ขั้นปัญญาควรแก้ความเป็นสภาพิงทำลาย ย่อม
ทำลายไป ใคร ๆ ไม่ควรคิดอุบาย ดังนี้แล้ว ตรัสสมโภนชาดก"
ทรงประกาศฉะนั้นหหลายหลาย.
๑. ขุ. ส. ๒๕๕๔๔. ๒. ป. โช. ส. ๒/๕๙๙. ๓. ชาดกฐากา. ๖/๕๙๕.
๔. ชาดกฐากา. ๔/๒๐๔.