ลักษณะของกรรมและวิบากกรรม : หน้า 65/265

หมู่สัตว์ผู้เกิดเป็นอยู่เหล่านี้ ประกอบด้วยกายทุจริต วจีทุจริต มโนทุจริต ติเตียนพระ อริยเจ้าเป็นมิจฉาทิฏฐิ ยึดถือการกระทำด้วยอำนาจมิจฉาทิฏฐิหมู่สัตว์ผู้เกิดเป็นอยู่เหล่านั้นเบื้อง หน้าแต่แตกกายตายไป เข้าถึงอบาย ทุคติ วินิบาต นรก หรือว่าหมู่สัตว์ผู้เกิดเป็นอยู่เหล่านี้ ประกอบด้วยกายสุจริต วจีสุจริต มโนสุจริต ไม่ติเตียนพระอริยเจ้าเป็นสัมมาทิฏฐิยึดถือการกระทำด้วยอำนาจสัมมาทิฏฐิหมู่สัตว์ผู้เกิดเป็นอยู่ เหล่านั้น เบื้องหน้าแต่แตกกายตายไป เข้าถึงสุคติโลกสวรรค์ เราย่อมเล็งเห็นหมู่สัตว์ผู้กำลังจุติ กำลังอุบัติ เลว ประณีตมีผิวพรรณดี มีผิวพรรณทราม ได้ดี ตกยาก ด้วยทิพยจักษุอันบริสุทธิ์ล่วงจักษุของมนุษย์ ย่อมรู้ชัดซึ่งหมู่สัตว์ผู้เข้าถึง ตามกรรมด้วยประการดังนี้” 3.5 ลักษณะของกรรมและวิบากกรรม กรรมดีหรือกรรมชั่วที่บุคคลได้กระทำไว้ มิได้สูญหายไปไหน แต่จะคอยติดตามบุคคล ผู้กระทำอยู่เสมอ เหมือนเงาติดตามตัว พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแยกลักษณะของกรรมและการให้ผลของกรรมต่าง ๆ ไว้ ดังจะได้แสดงต่อไป 3.5.1 ลักษณะการให้ผลของกรรม พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสถึงกรรมและการให้ผลของกรรมไว้ในกุกกุโรวาทสูตร คือ “ดูก่อนปุณณะ กรรม 4 ประการนี้... กรรมดำมีวิบากดำมีอยู่ กรรมขาวมี วิบากขาว มีอยู่ กรรมทั้งดำทั้งขาว มีวิบากทั้งดำทั้งขาวมีอยู่ กรรมไม่ดำไม่ขาว มีวิบากไม่ดำไม่ขาว เป็นไปเพื่อความสิ้นกรรมมีอยู่” มีคำอธิบายดังนี้ 1. กรรมดำ มีวิบากดำ คือ กายกรรม วจีกรรม มโนกรรม อันเป็นไปเพื่อความเบียดเบียน บุคคลนั้นย่อมเกิดในโลกที่มีการเบียดเบียน เมื่อเกิดในโลกที่มีการเบียดเบียนเช่นนั้น เขาย่อม ได้กระทบกับผัสสะที่มีการเบียดเบียน ย่อมได้เสวยเวทนาอันเป็นไปเพื่อความเบียดเบียน มีความทุกข์โดยส่วนเดียว เช่นเดียวกับสัตว์นรกทั้งหลาย 1 วินัยปิฎก มหาวิภังค์ ปฐมภาค, มก. เล่มที่ 1 หน้า 8. 2 กุกกุโรวาทสูตร มัชฌิมนิกาย มัชฌิมปัณณาสก์ คหปติวรรค, มก. เล่มที่ 20 ข้อ 88 หน้า 189. บ ท ที่ 3 ก ร ร ม - ว บ า ก DOU 55