ธรรมะเพื่อประชาชน: ชีวิตในสังสารวัฏ : หน้า 15/585

ธรรมะเพื่อประชาชl ชีวิตในสังสารวัฏ ๑๔ เกิดเป็นมนุษย์ และคติที่สูงไปกว่านั้นคือเหล่าเทวดา ซึ่งหมายรวม เอาทั้งที่เป็นพรหมและอรูปพรหม ที่ไปของสัตว์ที่ยังอยู่ในวัฏฏะมี ๕ อย่างเท่านี้ ไม่ยิ่งไปกว่านี้ สรรพสัตว์ทั้งหลายที่ยังเวียนวน อยู่ในสังสารวัฏนี้จึงเหมือนถูกขังอยู่ในคุกขนาดใหญ่ท่านอุปมาว่า เป็นเหมือนเชลยศึกที่ถูกจองจำ เป็นประดุจโคงานที่เขาเทียมไว้ หรือเป็นดุจวัวที่ผูกหลักไว้ การที่มนุษย์และสรรพสัตว์ทั้งหลายต้องเสวยสุขและ ทุกข์คลุกเคล้ากันไปเช่นนี้ ก็เพราะมนุษย์ไม่รู้จักอริยสัจ ๔ ไม่รู้ ว่าทุกข์ซึ่งเป็นความจริงอันประเสริฐมีอะไรบ้าง เมื่อพิจารณา เห็นทุกข์แล้ว ก็ต้องสาวย้อนไปหาเหตุที่มาของความทุกข์ว่า เกิดจากอะไร และจะดับทุกข์นั้นได้ด้วยวิธีการใด เมื่อไม่รู้ที่มา ของความทุกข์ ก็ย่อมไม่รู้หนทางที่จะนำไปสู่การดับทุกข์ได้ เมื่อ สรรพสัตว์ทั้งหลายไม่สามารถกำหนดรู้อริยสัจเหล่านี้ สามารถหลุดจากวงจรของสังสารวัฏเหล่านี้ไปได้ จึงไม่ *เหมือนดังที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าเคยตรัสกับพระ สารีบุตรไว้ว่า “ดูก่อนสารีบุตร มีสมณพราหมณ์พวกหนึ่ง มีวาทะ *มก. เล่ม ๑๘ หน้า ๑๖๐