ธรรเพื่อประชาช : หน้า 534/585

ธรรเพื่อประชาช นิพพานเป็นสุขอย่างยิ่ง ๕๓๓ ต้นตอของกิเลสอาสวะทั้งหลาย ส่วนวิสังขารคือพระนิพพาน เป็นสภาวะที่ปราศจากกิเลส คือ อวิชชาเข้ามาครอบงำไม่ได้ จึงเป็นสุขอย่างยิ่ง คำว่าสุขอย่างยิ่งนั้นเป็นอย่างไร เป็นสิ่งที่ อธิบายให้เข้าใจได้ยาก ผู้รู้ท่านใช้คำว่า ปจจตุต เวทิตพฺโพ วิญญูหิ เป็นสิ่งที่วิญญูชนทั้งหลายจะพึงรู้ได้เฉพาะตน เป็นสภาวะที่ ธาตุธรรม เห็น จำ คิด รู้ ของผู้นั้นใสบริสุทธิ์ หลุดร่อนจาก กิเลสทั้งปวง สรุปง่ายๆ คือ หากกิเลสยังห่อหุ้มจิตใจอยู่มาก ความทุกข์ก็มีมากกว่าความสุข ถ้ากิเลสเบาบางลง ความทุกข์ ก็ลดลง ถ้าไม่มีกิเลสเลย ก็มีแต่สุขล้วนๆ ที่เรียกว่าเอกันตบรมสุข *ผู้รู้ได้พรรณนาคุณของพระนิพพานไว้ว่า พระนิพพาน เป็นเยี่ยม และมีสภาวะที่เย็น สามารถที่จะดับเสียซึ่งกิเลสร้อนแรง ที่ทำให้เกิดความเร่าร้อนกระวนกระวายให้ปรากฏขึ้นในดวงใจ ของสรรพสัตว์ทั้งหลาย เหมือนอุทกวารีทรงไว้ซึ่งลักษณะพิเศษ คือความเย็นที่สามารถดับความร้อนความกระวนกระวายในโลกได้ ธรรมดาว่าน้ำเป็นธรรมชาติบริสุทธิ์สะอาด สามารถ ล้างมลทินสิ่งสกปรกได้ เมื่อบุคคลใดได้ดื่มน้ำบริสุทธิ์เข้าไปแล้ว ย่อมระงับเสียงความกระหายน้ำ ได้รับความชุ่มฉ่ำใจฉันใด *ภูมิวิลาสินี (พระพรหมโมลี)