การดำรงชีวิตและความทุกข์ : หน้า 28/416

ถ้าสมมติว่า ๗๕ ปี มาทเปรียบกับที่เรามีชีวิตอยู่แค่นี้ ก็เหลือเวลาอีกเพียงไม่นานเท่าไร ถ้าเราอยู่ไปถึง ๗๕ ปี บางคนก็เหลือแค่ ๑ ปี บางคนก็หลายปี บางคนเป็น ๑๐ ปี บางคน ๒๐ ปี หรือมากกว่านั้น นี้หมายถึงในกรณีเหตุการณ์ปกติที่ไม่มีอุบัติเหตุ หรือโรคภัยไข้เจ็บมาเบียนเนียน สรุปง่าย ๆ ว่าชีวิตเป็นของน้อย เราจะอยู่ถึงอายุขัยเฉลี่ยมนุษย์หรือเปล่าก็ไม่รู้ เพราะฉะนั้นอย่าได้ประมาทในการดำรง ชีวิต เราจะต้องมาดูว่า เป้าหมายชีวิตที่เกิดมานั้น เกิดมาเพื่อทำพระนิพพานให้แจ้ง เมื่อทำพระนิพพานแจ้งแล้วก็จะได้พ้นทุกข์ เพราะนี้ฐานชีวิตมนุษย์และสรรพสัตว์ทั้งหลายก็คือความทุกข์ ทั้งทุกข์เปรียบประจำ และทุกข์ร้อน ความเกิดเป็นทุกข์ ความแก่ ความเจ็บ ความตายเป็นทุกข์ ทุกข์จากการผลัดพรากจากสิ่งที่เป็นที่รัก ประสบในสิ่งที่ไม่เป็นที่รัก หรือปรารถนาไม่ได้สิ่งนั้นก็เป็นทุกข์ มีความโศกเศร้าเสียใจ คับแค้นใจ รำพึงรำพัน ถามสมัยใหม่ก็ เชิง เครียด เบื่อกลุ่ม เป็นต้น ทุกชีวิตไม่ว่าจะเป็นเศรษฐี ชนชั้นกลาง หรือชั้นล่าง ล้วนแต่มีทุกข์ประจำและทุกข์จารทั้งสิ้น เศษฐีแม่มีทรัพย์มาก มีพวกพ้องบริวารมาก ๆ มิลาภยศสรเสริญมากตาม ก็ยัง