การเติบโตทางจิตวิญญาณ : หน้า 378/416

ที่จริงมันก้าวหน้า แต่เราไม่รู้ตัว เพราะมันเห็นไม่ชัดเจน เหมือนเราปลุกต้นไม้ เราดินน้ำพรวนดินไป รดน้ำทุกวันวันละ กระป๋อง เรามองไม่ออกหรอกว่า ต้นไม้มันเจริญเติบโตทุกวัน จากผลการรดน้าของเรา เรามองไม่ออกว่า มันโตขึ้นวันละกี่มิลลิ ก็เซ็นต์ แต่เมื่อเราดไปเรื่อย ๆ สักวันหนึ่งก็จะมีผลให้เรา ได้ชื่นชม สิ่งที่เราทำแล้วไม่มีผลเป็นไม่มี แต่ทุกอย่างก็ต้องมี เวลาของมัน การปฏิบัติธรรมก็เช่นเดียวกัน ก็มีเวลาสำ่วงของเขา เมื่อ เราม่อิทธิฤิให้แก่กล้าขึ้นไปทุกวันด้วยการมั่นใจสมาธิ ภาวนา วันนี้มีแต่ก็ไม่ได้หมายถึงจะมีตลอดกาล เหมือน ความมืดในยามราตรี มันก็มีเพียง ๑๒ ชั่วโมง ไม่ได้มีตลอด ๑๒ หรือมีตลอดกาลก็ไม่ใช่ มันก็มีเวลา ช่วงเหมือนกัน เมื่อถึงเวลา ถ้าเราคิดอย่างนี้ว่า ยิ่งมีดีก็ยิ่งดี ยิ่งดีก็ยิ่ง ใกล้สว่าง จะได้มีกำลังใจ แต่ตอนนี้ทำความเข้าใจ ก่อนว่า ไม่มีผลหรือไม่ได้อะไรเลยนั้นไม่จริง สมาธิจะค่อย ๆ ก่อนววันที่จะเล็กที่จะน้อยอย่างที่ เราไม่รู้สึกตัว นี่ไม่ออกไม่ชัดเจน แต่เมื่อถึงวัน เวลาแล้ว มันก็ให้ได้ผล เป็นรางวัลสำหรับผู้ทำ