ธรรมะเพื่อประชา : หน้า 121/586

ธรรมะเพื่อประช มิตรแท้แม้ชีวิตก็ให้ได้ บริวารให้อยู่ร่วมกันอย่างมีความสุขเรื่อยมา วันหนึ่ง พระราชาทรงมีพระประสงค์จะจับพญาหงส์ทอง มาแสดงธรรมให้มเหสีฟัง จึงรับสั่งให้ขุดสระโบกขรณีขนาดใหญ่ ไว้กลางป่าแล้วให้นายพรานคอยดักจับเฉพาะพญาหงส์ทองเท่านั้น ห้ามทำร้ายนกอื่นๆ ที่บินลงมากินเมล็ดข้าวที่ปลูก ทำให้ฝูงนก จํานวนมากบินมาหากินที่สระโบกขรณี ครั้งนั้น พวกหงส์ธตรฐ ได้ยินเสียงร่ำลือก็อยากจะไปหากินที่สระนั้นบ้างจึงไปหาสุมุขหงส์ เล่าให้ฟังเพื่อให้ไปขอร้องพญาหงส์ให้อนุญาต แทนที่พญาหงส์ จะยินดี กลับเตือนว่า “ท่านอย่าได้ชอบใจสถานที่ใกล้มนุษย์เลย เพราะถิ่น มนุษย์มีแต่อันตรายรอบด้าน แม้จะถูกคัดค้านเช่นนั้น เหล่าหงส์ทองก็รบเร้าให้พญา หงส์พาไป พญาหงส์ทนค่าอ้อนวอนไม่ไหว จึงพาฝูงหงส์ทองทั้ง ๙๐,๐๐๐ ตัว บินจากเขาจิตตกูฏ ไปที่สระโบกขรณี นายพรานได้ สังเกตจุดที่พญาหงส์ลง แล้ววางบ่วงไว้ ขณะที่พญาหงส์กำลัง ร่อนลงสู่ขอบสระนั้นเท้าได้เข้าไปติดบ่วงของนายพรานโดยไม่รู้ตัว เมื่อรู้ว่าติดบ่วง จึงคิดจะฉุดบ่วงให้ขาด ครั้นสะบัดฃาครั้งแรก หนังได้ถลอก สะบัดครั้งที่สอง สายบ่วงได้บาดลึกเข้าไปถึงเนื้อ เลือดไหลไม่หยุด อีกทั้งบ่วงยังรัดแน่นเข้าไปถึงกระดูก ทำให้ เคลื่อนไหวไม่ได้