ธรรมะเพื่อประช : หน้า 382/586

ธรรมะเพื่อประช แผ่นดินธรรม แผ่นดินทอง ៣៨១ คืนนั้นพระโพธิสัตว์ จึงเข้าไปในห้องบรรทมของพระราชา เปล่งรัศมีกายยืนอยู่ในอากาศ พระราชาทอดพระเนตรเห็น ความสว่างไสวแห่งรัศมีกายของเทวดา จึงตรัสถามว่า “ท่านเป็นใคร มาที่นี่เพราะมีความประสงค์สิ่งใด” พระโพธิสัตว์กราบทูลพระราชาว่า “ข้าพระองค์เป็นรุกข เทวา มาที่นี่เพื่อเตือนสติพระองค์ เพราะพระองค์เป็นผู้ประมาท ในการบริหารบ้านเมืองราชสมบัติจะต้องพังพินาศในเวลาอันใกล้นี้ และพระองค์อาจจะต้องถูกประชาชนพากันรุมประชาทัณฑ์” เพื่อเป็นการเตือนสติพระราชา พระโพธิสัตว์จึงสั่งสอนว่า “พระองค์อย่าได้ประมาทเลย ความประมาทเป็นทาง แห่งความตาย ส่วนความไม่ประมาทเป็นทางไม่ตาย ผู้ไม่ประมาท ย่อมชื่อว่าไม่ตาย ส่วนผู้ประมาทแม้มีชีวิตอยู่ก็เหมือนคนตายแล้ว เพราะลุ่มหลงมัวเมาจึงทําให้เกิดความประมาท เมื่อประมาท จึงเกิดความเสื่อม เพราะความเสื่อมจึงเกิดโทษ ดังนั้น ขอพระองค์ อย่าได้ประมาท ให้หาโอกาสไปตรวจดูราษฎรตามหัวเมืองต่างๆ และช่วยบำบัดทุกข์บำรุงสุขพสกนิกรของพระองค์เถิด” จากนั้นพระโพธิสัตว์ก็อันตรธานหายไป เมื่อพระเจ้า ปัญจาละได้สดับถ้อยคำของรุกขเทวาแล้ว ทรงสลดพระทัยยิ่งนัก รุ่งขึ้นจึงมีรับสั่งให้มหาอำมาตย์ ทำหน้าที่สำเร็จราชการแทน