สัมมาทิฏฐิและแนวคิดที่เป็นมิจฉาวาทะ : หน้า 225/586

Bะเพื่อประช สัมมาทิฏฐิ (๔) ๒๒๔ ทั้งเบื้องต้น ท่ามกลาง และที่สุดของปัญหา เมื่อคุณอเจลกะถูก ถามเช่นนั้น ตนไม่รู้ค่าตอบที่ถูกต้อง ได้แต่ทูลว่า “ข้าแต่มหาราช- เจ้า ขอพระองค์จงสดับเถิด” และเริ่มตั้งมิจฉาวาทะว่า “ข้าแต่พระมหาราช ขอพระองค์ทรงสดับทางที่จริงแท้ ของพระองค์ ผลแห่งธรรมที่ประพฤติแล้วเป็นบุญเป็นบาปไม่มี ขอเดชะ ปรโลกไม่มี ไม่มีใครที่จากปรโลกนั้นมาสู่โลกนี้ มารดา บิดาไม่มีคุณจริง ครูอาจารย์ไม่มีบุญคุณ เพราะต่างคนต่างทำ หน้าที่ของตนเท่านั้น สัตว์เสมอกันหมด ผู้ประพฤติอ่อนน้อมต่อ ท่านผู้เจริญไม่มี กำลังหรือความเพียรไม่มี บุรุษผู้มีความหมั่นงัก ได้รับผลแต่ที่ไหน สัตว์ที่เกิดตามกันมา เหมือนเรือน้อยห้อยท้าย เรือใหญ่ มหาบพิตร ผลทานไม่มี ความเพียรไม่มีอำนาจ คนโง่ เท่านั้นที่บัญญัติเรื่องการให้ทานไว้ คนฉลาดรับทาน คนโง่สำคัญ ตัวว่าฉลาด เป็นผู้ไม่มีอำานาจ ย่อมให้ทานแก่นักปราชญ์ทั้งหลาย” ครั้นคุณอเจลกะพรรณนาภาวะที่ทานเป็นของไม่มีผลแล้ว เนื่องจากเป็นผู้มีวาทะว่าขาดสูญ เมื่อจะทำวาทะของตนให้ สำเร็จตามความสามารถที่จะเกลี้ยกล่อมได้ จึงกราบทูลโดยหา หลักฐานไม่ได้ว่า “รูปกายอันเป็นที่รวมของดิน น้ำ ลม ไฟ สุข ทุกข์และชีวิต ๓ ประการนี้ เป็นของเที่ยง ไม่ขาดสูญ ไม่กำเริบ ผู้ที่ถูกฆ่าหรือถูกตัด หรือเบียดเบียนใดๆ ไม่มี ศัสตราทั้งหลาย พึงเป็นไปในระหว่างรูปกาย ๗ ประการนี้ ผู้ใดตัดศีรษะของผู้อื่น