สัมมาทิฏฐิในกรุงมิถิลา : หน้า 223/586

Bะเพื่อประช สัมมาทิฏฐิ (๔) ราชย์อยู่ในกรุงมิถิลา แคว้นวิเทหรัฐ พระองค์มีอำมาตย์อยู่ ๓ นาย คือ วิชยอำมาตย์ สุนามอำมาตย์ และ อลาตอำมาตย์ในเทศกาล เดือน ๑๒ ดอกโกมุทบาน มหาชนพากันตกแต่งบ้านเมืองอย่าง ตระการตาประหนึ่งเทพนคร พระราชาตรัสถามเหล่าอำมาตย์ว่า “ราตรีอันงดงามน่ารื่นรมย์เช่นนี้ เราจะเพลิดเพลินด้วยเรื่อง อะไรกันดี” เนื่องจากเหล่าอำมาตย์มีวินิจฉัยยังไม่สมบูรณ์ จึงกราบ ทูลตามที่ตนชอบใจ อลาตเสนาบดีกราบทูลให้พระองค์ทรงออกรบ เพื่อยืดหัวเมืองต่างๆ ไว้ในอำนาจ สุนามอำมาตย์แย้งว่า “การ หาศึกสงครามในฤดูกาลนี้ ยังไม่เหมาะสม ขอพระองค์ได้เสวย เบญจกามคุณอย่างเต็มที่ก่อนเถิด” ส่วนวิชยอำมาตย์ผู้มีปัญญา กราบทูลว่า “การเพลิดเพลินด้วยกามคุณทั้งหลาย หาได้โดยไม่ยาก แต่สิ่งที่ยากกว่าและดีกว่านั้นคือ เราควรพากันไปหาสมณ พราหมณ์ผู้เป็นพหูสูต ผู้แสวงหาคุณ ซึ่งท่านสามารถกำจัด ความสงสัยของพวกเราได้” พระเจ้าอังคติราชทรงเป็นผู้ใคร่ในธรรม จึงสนับสนุน คําพูดของวิชยอ๋ามาตย์ แต่ยังไม่รู้ว่าจะไปสนทนาธรรมกับสมณ พราหมณ์รูปไหนดี อลาตเสนาบดีถือโอกาสกราบทูลเพื่อเอาใจ พระราชาว่า “มีนักบวชชีเปลือยที่โลกสมมติว่าเป็นนักปราชญ์