พระเถระผู้มีปัญญาและการตัดสินใจเรื่องศีล : หน้า 104/184

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑ - [ เรื่องพระเถระองค์หนึ่ง] - หน้าที่ 100 พระมหาเถระอีกองค์หนึ่ง อาพาธหนักจนไม่อาจจะบริโภคอาหาร ด้วยมือของตนได้ นอนกลิ้งเกลือกอยู่ในบุตรและคูถของตน ภิกษุหนุ่ม รูปใดรูปหนึ่งเห็นท่านแล้วกล่าวขึ้นว่า "โอ ชีวิตสังขารทั้งหลายเป็น ทุกข์" พระมหาเถระกล่าวกะเธอนั้นว่า "อาวุโส เราตายลงในบัดนี้ จะได้สวรรค์สมบัติ ความสงสัยเรื่องนี้ไม่มีแก่เรา แต่ชื่อว่าสมบัติ ที่ต้องทำลายศีลนี้แล้วจึงได้ ก็เป็นเช่นกับความเป็นคฤหัสถ์ที่ภิกษุบอก คืนสิกขาแล้วได้มาฉะนั้น" ดังนี้แล้วคิดว่า "เราต้องตายไปกับศีล ให้ได้" นอนอยู่นั้นนั่นเอง พิจารณาโรคนั้นแหละ (เป็น อารมณ์) บรรลุพระอรหัตแล้วพยากรณ์ (พระอรหัต) แก่ภิกษุสงฆ์ ด้วยคาถาเหล่านี้ว่า * "เมื่อเราถูกพยาธิอย่างใดอย่างหนึ่งต้องเอาแล้ว โรคมันทำให้ลำบาก อาการทรุดหนัก กเลวระนี้ เหี่ยวแห้งลงโดยเร็ว เหมือนดอกไม้ที่เขาทิ้งไว้ที่ ฝุ่นกลางแดด พลันเหี่ยวแห้งไปฉะนั้น กเลวระนี้ ไม่น่าพึงพอใจ คนพาลกลับนับเอาว่าเป็นของน่า พึงพอใจ กเลวระนี้ไม่สะอาด คนพาลกลับว่า ตรงนี้มหาฎีกาท่านให้ความกระจ่างไว้ดีอย่างยิ่งว่า เมื่อจะตายกับศีลให้เด็ดขาดก็ต้องตายแล้ว ไม่เกิดอีก ถ้ายังมีภพชาติไปเกิดใหม่ ศีลก็ขาดตอน คล้ายกับลาสิกขาเป็นคฤหัสถ์ไปฉะนั้น เพราะฉะนั้น ต้องทำให้สิ้นภพสิ้นชาติเสียก่อนจะดับขันธ์ จึงจะได้ตายไปกับศีลนั้นเป็นเด็ดขาด ไม่มีขาดตอน.