วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑ : หน้า 66/184

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑ - หน้าที่ 63 ซึ่งกล่าวไว้โดยนัยว่า เพื่อบำบัดความหนาว เป็นต้นนั่นเอง บัณฑิต พึงทราบว่า ชื่อว่า พิจารณาโดยแยบคาย ในที่นี้ ในบท เหล่านั้น บทว่า จีวร ได้แก่บรรดาผ้ามีอันตรวาสกเป็นต้น ผืนใด ผืนหนึ่ง บทว่า เสพเฉพาะ คือใช้สอย ได้แก่นั่งหรือห่ม คำว่า ยาวเทว เป็นคำนิยมกำหนดเขตแดนแห่งประโยชน์ จริงอยู่ ประโยชน์ ในการใช้จีวรของพระโยคีก็มีเท่านี้เอง นี้คืออะไร คือประโยชน์ว่า เพื่อจะบำบัดหนาวเป็นต้น หายิ่งไปกว่านี้ไม่ คำว่าความหนาว ได้แก่ ความหนาวอันเกิดขึ้นด้วยอำนาจแห่งความกำเริบแห่งธาตุภายในก็ดี ด้วย อำนาจความแปรเปลี่ยนแห่งฤดูภายนอกก็ดี อย่างใดอย่างหนึ่ง บทว่า ปฏิฆาตาย แปลว่า เพื่อบำบัด คือเพื่อบรรเทาเสียซึ่งความหนาว นั้น อย่างที่มันจะไม่ยังอาพาธให้เกิดขึ้นในสรีระได้ เพราะว่าเมื่อสรีระ ถูกความหนาวเบียนเอาแล้ว ภิกษุมีจิตกระสับกระส่าย ย่อมไม่อาจ จะตั้งความเพียร โดยแยบคายได้ เพราะเหตุนั้น พระผู้มีพระภาคเจ้าจึง ได้ทรงอนุญาตว่า จึงใช้จีวรเพื่อบำบัดความหนาวได้ นัยนี้พึงทราบ ในประโยชน์ที่เหลือทั้งปวง เพราะในอธิการนี้ได้กล่าวไว้สิ้นเชิงแล้ว บทว่า ความร้อน คือความร้อนแห่งไฟ แห่งความร้อนนั้น ในเพราะไฟป่าเป็นต้น บัณฑิตพึงทราบแดนเกิด ส่วนในประชุมบทว่า ทำสมกสวาตาตปสิริสปสมผสุสาน นั้น พึงทราบอรรถาธิบายดังต่อไปนี้ บทว่า สา แปลว่าเลือบ บาง อาจารย์ว่า แมลงวันหัวเขียวก็มี บทว่า มาสา แปลว่ายุงนั่นเอง บทว่า วาตา ได้แก่ลมทั้งหลาย อันต่างโดยเป็นลมเจือฝุ่นและลม