วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑ - คาถาสรูป : หน้า 165/184

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑ - หน้าที่ 161 [ คาถาสรูป ] ที่อยู่ของภิกษุผู้สงัด อันเป็นที่ ๆ พระพุทธ เจ้าผู้ประเสริฐทรงสรรเสริญ และตรัสว่าเป็นนิสัย (ของผู้บรรพชา) ซึ่งเสมอด้วยโคนไม้ จักมี ที่ไหน เพราะว่า ภิกษุผู้มีพรตอันดี เมื่ออยู่ ณ โคนไม้อันสงัด อันเป็นที่นำเสียซึ่งอาวาสมัจฉริยะ เป็นที่อันเทวดาบริบาล เห็นใบไม้ทั้งหลาย (ที่ยังอ่อน) สีแดง (แล้วก็เปลี่ยนเป็น) สีเขียว และสีเหลืองแล้วก็หล่นไป ย่อมถ่ายถอนความ สำคัญว่าเที่ยงเสียได้ เพราะเหตุนั้น ภิกษุผู้มี ปัญญาเห็นแจ้ง จึงไม่ควรดูหมิ่นโคนไม้อันเป็น ที่สงัด อันเป็นที่อยู่ของท่านผู้ยินดีในภาวนา อัน นับว่าเป็นมรดกของพระพุทธเจ้านั้นเลย. นี้เป็นคำพรรณนาการสมาทาน วิธี (ปฏิบัติ) ประเภท ความแตก และอานิสงส์ในรุกขมูลิยังคะ ๑๐. อัพโภกาสกังคะ [ การสมาทานอัพโภกาสิกังคะ ] แม้อัพโภกาสกังคะ ก็เป็นอันสมาทานด้วยคำสองคำนี้ คำใด คำหนึ่งว่า ฉนุนญฺจ รุกขมูลญจ์ ปฏิกขิปามิ ข้าพเจ้างดที่มุงบังด้วย * มหาฎีกาขยายความว่า พระผู้มีพระภาคเจ้าประสูติ ตรัสรู้ ทรงแสดงธรรมจักร และเสด็จ ดับขันธปรินิพพาน ที่โคนไม้ทั้งนั้น เพราะฉะนั้น จึงไว้ว่า โคมไม้เป็นมรดกของพระองค์