ประโยชน์ของอโลภะและอโมหะในธุดงค์ : หน้า 181/184

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑ - หน้าที่ 177 เป็นผู้อันอยู่ป่าเป็นปกติ) เพราะอาศัยความมักน้อยแล ดังนี้เป็นต้น ในธรรมเหล่านั้น อปปิจฉตา และ สนฺตุฐิตา นับเข้าในอโลภะ สลุเลขตา และ ปริวิเวกตา นับเข้าในธรรมทั้ง ๒ คือ อโลภะ และ อโมหะ อิทมตฺถิตา ได้แก่ฌาณนั่นเอง ธรรมทั้ง ๒ (คืออโลภะ และอโมหะ) นั้น ภิกษุผู้ประพฤติธุดงค์ย่อมกำจัดความโลภในวัตถุที่ ต้องห้ามทั้งหลายได้ด้วยอโลภะ กำจัดความหลงอันกำบังโทษในวัตถุ ที่ต้องห้ามเหล่านั้นนั่นแลได้ด้วยอโมหะ, อนึ่ง ย่อมกำจัดการสุขา นุโยคอันเป็นเป็นไปทางเสพปัจจัยทั้งหลายที่ทรงอนุญาตเสียได้ด้วยอโลภะ กำจัดอัตตกิลถานุโยคอันเป็นไปทางเคร่งเครียดเกินไปในธุดงค์ทั้งหลาย ได้ด้วยอโมหะ เพราะเหตุนั้น ธรรม ๕ ประการนี้ พึงทราบว่าเป็น ธุตธรรม. [ ธุตังคะ ] ข้อว่า พึงทราบธุตังคะทั้งหลาย ความว่า พึงทราบธุดงค์ คือ ปังสุกูลกังคะ ฯลฯ เนสัชชิกังคะ ทั้งโดยอรรถและโดยปกิณณกะมีลักษณะเป็นต้น [ ธุตังคเสวนา] ๑๑ ธุดงค์เหล่านั้นได้กล่าวแล้ว ข้อว่า การเสพธุดงค์เป็นสัปปายะสำหรับใคนั้น เสพธุดงค์เป็นสัปปายะสำหรับคนราคจริต แก้ว่า การ และคนโมหจริต เหตุไร เพราะการเสพธุดงค์เป็นทุกขาปฏิปทา (ปฏิบัติลำบาก) และ เป็นสัลเลขวิหาร (อยู่อย่างเคร่ง) อันราคะย่อมสงบเพราะอาศัยทุกขา- ปฏิปทา โมหะ ผู้ที่ไม่ประมาทย่อมละได้เพราะอาศัยสัลเลขปฏิบัติ เพราะ * ขุ. มหา. ๒๕/๒๘๕. อปปิจฉญญว นิสสาย ฯเปฯ อิทมตฺถิตญเถว นิสสาย อารญฺโก โหติ ฯเปฯ ยถาสนุกติโก โหติ