ประโคลง - พระภิรมจฺทฤกขรฺลภา ภาค ๑ : หน้า 158/217

ประโคลง - พระภิรมจฺทฤกขรฺลภา ภาค ๑ หน้าที่ 156 ได้ยินทูลกล่าวแล้วเป็นอันสมควรแก่ตน. พระผู้มีพระภาคทรงทำ ภิกษาแล้ว ทรงอ้อนโมทนาแล้วเสด็จลูกจากสวนหลีกไป. แม้พระ กุมาร ก็สุขว่า "ข้าแต่พระสมณะ ขอได้ประทานบัตรเข่า พระองค์ก็เลย, ข้าแต่พระสมณะ ขอได้ประทานบัตรแก้ข้ามพระองค์ ดังนี้แล้ว เสด็จติดตามพระผู้มีพระภาคไป. แม้พระผู้มีพระ ภาคก็ไม่ให้พระภาคกลับ. ฝ่ายปรินิพพานก็ไม่สามารถเพื่อจะเชิญพระภาค ผู้เสด็จไปกับพระผู้มีพระภาคให้กลับได้. พระภาคนั้น ได้ดีไปเอง พระอารามที่เดียว พร้อมด้วยพระผู้มีพระภาค ด้วยประกอนนี้. ลำดับนั้น พระผู้มีพระภาค ทรงพระดำราว "จุมารนี้อาได้ ทรัพย์อันเป็นสมบัติของบินดา. ทรัพย์นั้นไปตามภูมิจะมีความคับแค้น; ช่างเถิด เราจะให้ยารักษา ๓ ประการ อันเราได้เฉพาะที่จะงไม้ โพธิเกำ, จะทำเธอให้เป็นเจ้าของมรรคอันเป็นโลคูเถอะ." [ราษฎกุมารรรพชา] ครั้งนั้นแล พระผู้มีพระภาค รับส่งให้หาท่านพระสารีบุรุษมาแล้ว ตรัสว่า "สารีบุรุษ ถ้าภะนั้น เธอจงให้ราษฎรบวงสวดเถิด." พระเณรยังพระภาคมันให้ผนวชแล้ว, คือเมื่อพระภาคมรผนแล้ว. ทุกข์ประมาณยิ่งได้เกิดขึ้นแก่พระราชา เพราะได้รับสดับข่าวนั้น. พระราชาไม่ทรงสามารถเพื่อจะกลืนความทุกข์นั้นไว้ได้ เสด็จไป สำนักพระผู้มีพระภาค ทูลซีแจงแล้วจอประทานว่า "พระเจ้าข้า หน่อฉันขอประทานพระวิราชาฯ พระผู้เป็นเจ้าทั้งหลายไม่พึงบูชา ที่มาขาดปฏิญญาไม่อนุญาตให้บวช."