การเปรียบเทียบนางอัปสรในพระพุทธศาสนา : หน้า 161/217

ประโยค๑๒ - พระธีมมาปทุฏฐกแปล ภาค ๑ - หน้า ที่ 159 อัปสร ๕๐๐ ซึ่งมีเท้าดั่งเท่านกพรามผู้มาสู่กษัตริย์ของท้าวสักกเทวราชในดาวดึงส์ (บทว่า กฎุปาทานี ได้แก่ มีเท้าขนคล้ายท่านกพราม เพราะมีสีแดง) ก็แค่ครั้งแสดงแล้ว ตรีสออย่างว่า "นานะ เธอสำคัญ ความข้อนั้นเป็นไฉน? ฝ่ายไหนหนอแฉ? มีรูปร่างกว่า น่าดูกว่า และน่าเสวยใสกว่านางตนกลอณีผู้กิยะหรือ นางอัปสร ๕๐๐ ซึ่งมีเท้าขนคล้ายกับท่านกพรามนี้" พระนางท่านได้ศึกษาพระพุทธศาสนั่น แล้วกล่าวว่า "น้าแต่พระองค์ผู้เจริญ นางลิงดู้นี้ภูมิคงและหางขาดนั้น แม้นใด น้าแต่พระองค์ผู้เจริญ นางชนนักกลอณีผู้กิยะ ก็เหมือนกันนั่นน่ะ, เพราะการเปรียบเทียบกัน นางย่อมไม่ถึงการนับบ้าง ไม่ถึงสี่ส่วนหนึ่งก้าง ไม่ถึงส่วน (หนึ่ง) บ้าง แขนงนางอัปสร ๕๐๐ นี้, ที่แทนบางอัปสร ๕๐๐ นี้ มีรูปร่างกว่า น่าดูกว่า และน่าเสวยใสกว่า." ก. นั่นนะ เธอนอนรีด, นั่นนะ เธออนิขี, เรายังเป็นผู้ประกันของเธอ เพื่อฉันได้เฉพาะนางอัปสร ๕๐๐ ซึ่งมีเท้าคู่ท่านกพราม ข. น้าแต่พระองค์ผู้เจริญ ถ้าพระผู้มาประกาศเป็นประกันของข้าพระองค์ เพื่อฉันได้เฉพาะนางอัปสร ๕๐๐ ผู้นั้นที่ดูจูดาท่านกพรามไร่, น้าแต่พระองค์ผู้เจริญ ข้าพระองค์ก็ฉันในพระมงคลาธิษ. ครั้งนั้นแหละ พระผู้มีพระภาค ทรงพาท่านนั่งท่าไป หยวนไปในที่สุด ได้ปรากฎในพระเชตุวันดังเดิม ภิกษุหลาย ได้ศกดันแล้วว่า "ข่าวว่า ท่านนั่งท่าเป็นพระ