การพัฒนาบุคลิกภาพผ่านธรรมะ : หน้า 59/227

ประโยค - พระธรรมปฏิรูปจากแปล ภาค ๕ - หน้าที่ ๕๗ จุดมนตอลพระอาทิตย์ยังไว้. ท้าวมหาราชทั้ง ๔ ถืออารักษาทั้ง ๔ ทิศในป่าใกล้ราษฎร์ ท้าวลักษณ์เทวราชยืนอยู่กลางอารักษาที่สายยู, ถึงราษฎร์ มีความมวนขวาบน้อยด้วยนึกเสียว่า: เป็นพระพุทธเจ้า ยังไม่ได้เพื่อ จะนั่งอยู่ใด้, ยังไม่ได้เป็นอารักษาพอเนตรของเรา ที่ซุ้มประตู, พวก บันฑิตเห็นคนใบหน้าเกล้ากำลังไหว้น่ำไปจาก เหมือง ช่างศราฝ่าตัวลูกศรให้ ตรง และช่างถากกำถากถากไม้แล้ว ถือเอาเหตุนัน ให้เป็น อารมณ์ ทรมานตนเองแล้ว ย่อมเห็นพระอารักษ์ไว้ได้ดีเดียว ดังนี้ แล้ว เมื่ออารักจบองค์แสดงธรรม ดรพระอารักษ์ว่า :- " อันคนใบ้ย้อมหลายอ่อนใบ้, ช่างศรทั้งหลาย ย่อมดัดศร, ช่างถากทั้งหลายย้อมกากไม้, บันฑิต ทั้งหลายย่อมฝึกตน." [ แก่อรรถ ] บรรดาบาทเหล่านั้น ทว่ อุก It เป็นดัง ความว่า ชนทั้งหลาย ดูที่คอนบนแผ่นดิน ณ ที่เป็นบ่อแล้วทำเมือง หรือวางรางไม้ไว้ อ่อนในบ้านไปสู่ที่ต้องการ เพราะฉะนั้น จึงชื่อว่าอุปนำ บทว่า เตชะ ได้แก่ ลูกรักษ์ มีพระพุทธธิบาย ดรดังนี้ว่า :- " พวกคนใบ้ย้อมใบ้นำไปตามชอบใจของตนได้, แม้ช่างศร ย่อมดัดลูกศร คือทำให้ตรง, ถึงช่างถาก เมื่อจะถากเพื่อเป็น ประโยชน์แก่ทัพสมภารมักเป็นดังนี้ ย่อมดัดไม้ คือทำให้ตรงหรือ