พระมหากัสรสรและธรรมเนียมพระพุทธเจ้า : หน้า 88/227

ประโยค - พระธัมมปฏิรูปฉบับแปล ภาค ๔ หน้า ๘๖ 2. เรื่องพระมหากัสรสร* [๒๒] [ข้อความเบื้องต้น] พระศาสนาเมื่อประทับอยู่ในพระวัฏขึ้น ทรงปฏิรูปพระมหากัสรสร* ตรัสพระธรรมเทวดานิว่า " อยุญชุนฺติ" เป็นต้น. [ธรรมเนียมของพระพุทธเจ้าผู้จะเลื่อมคลอง] ความผิดศราว่า ในมัยหนึ่งพระศาสนาทรงจำพระยาอยู่ในกรุงราชกุทัช รับสั่งให้แจ้งแก่อภิญญ์กล่าวว่า "โดยกาลด่วงไปถึงเดือน เราจักกลับไปสู่อากร." ได้ยินว่า การรับสั่งให้แจ้งแก่อภิญญ์ทั้งหลายว่า "บัดนี้เราจักกลับไปสู่อากรโดยกาลด่วงไปถึงเดือน" ดังนั้น ด้วยประสงค์ว่า "ภิญญ์หลายท่านทำ กิจต่าง ๆ มีระบบมาตรและอิฐฉิมเป็นต้นของคนแล้ว จักไปตามสายด้วยอาการอย่างนี้" นี้เป็นธรรมเนียมของพระพุทธเจ้าทั้งหลาย ผู้มีพระประสงค์จะเลื่อมคลองไปกับภิกษุ. ก็มิเมื่อภิญญ์ทั้งหลายกำลังทำ กิจต่าง ๆ มีระบบมาตรเป็นต้นของตนเอง, แม้พระมหากัสรสร* ก็ถิ่วยังหลายแห่งแล้ว. [พวกภิญญ์ว่าพระเกสรทะญาติและอุปฏิการไปมาได้] พวกภิญญ์ुย บทว่า "เพราะเหตุไร พระเกสรจึงจิ้วจิราว?" ในพระนครนี้ ทั้งภายใน และภายนอก มิมนุษย์อาศัยอยู่ ๙ โกฏิ: * พระมหากัสร ป.ม. ๗ วัดบวรนิเวศวิหาร แปล.