พระภิ๖ฺษปภูมิวิจากรัณภาค ๔ : หน้า 114/227

ประโยค- พระภิ๖ฺษปภูมิวิจากรัณภาค ๔ หน้า 112 ผมก็ไม่มี นั่นเป็นโทษของภูมิทัศน์นั้นแหละแล้ว ขอท่านอย่าคิดแล้ว สามเณรยังข้าพระองค์ให้บาใจแล้วนั่นเทียวด้วยประกาศนี้ ไม่ทำความโกรธไม่ทำความประทุษร้าย ในข้าพระองค์ผู้บูชาภูมิผู้นี้ ผู้สมบูรณ์ด้วยคุณเห็นนานนี อนข้าพระองค์ไม่เคยเห็น." [ พระชินาสตาไม่โกรธไม่ประทุษร้ายใคร ] ลำดับนั้น พระศาสดาตรัสเถือว่า " ภิกฺขุ ธรรมคงพระขินฺทพัทธ์หลาย ไม่โกรธ ไม่ประทุษร้าย ต่อใคร ๆ เป็นผู้อ่อนน้อมสงบแล้ว เป็นผู้บูชามแล้วเทียว ดังนี้แล้ว เมื่อจะทรงเปิดอนุชาแสดงธรรม ตรัสพระกลานนี้ว่า:- "ใจของท่านผู้นั้นแล้ว เพื่อพระรัษฎ ผู้สงระงับ ดังที่ เป็นใจสงบแล้ว วา่าก ก็สงบแล้ว การงานก็สงบ." [ แก่ธรร ] บรรดาบทเหล่านั้น บทว่า สนฺฏิ ความว่า ใจของสมณะผู้นี้นานั้น ชื่อว่า สงบแล้วนี้ คือ ระงับ ได้แต่ม เพราะความไม่มีโทษแห่งวจีตูริตั้งหลายอัตถภูมิเป็นต้น อึ่งงาาชื่อว่า สงบแล้ว เพราะความไม่มีแห่งจิตจรตั้งหลายมีอาสวะเป็นต้น และกายธรรมชื่อว่า สงบแล้วนั่นเทียว เพราะความไม่มีแห่งกายอาริยมปาณฑิบัติเป็นต้น. บาทพระคาถาว่า สมมทญา วิภูตสุสา ความว่า ผู้ผู้น