พระสัมมาสัมพุทธเจ้า: ศาสดาของเทวดาและมนุษย์ : หน้า 115/371

ปรากฏในพุทธกิจประจำวันว่า เวลาเย็นทรงแสดงธรรม เวลา ค่ำประทานโอวาทแก่เหล่าภิกษุ เวลาเที่ยงคืนทรงตอบปัญหา เทวดา ด้วยเหตุผลดังกล่าวแล้ว พระสัมมาสัมพุทธเจ้าจึงทรง พระนามว่า “ทรงเป็นศาสดาของเทวดาและมนุษย์ทั้งหลาย” ๔. ทรงเป็นผู้เบิกบานแล้ว พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงพระนามว่า “พุทโธ” แปลว่า “ผู้เบิกบานแล้ว” บางแห่งแปลว่า “ผู้ตื่น ผู้เบิกบานแล้ว” ที่แปลว่า “ผู้อื่น” นั้น มีความเป็น ๒ นัย คือ นัยที่ ๑ พระองค์ตรัสรู้ไญยธรรม หรือธรรมอันควรรู้ หมดสิ้นทุกประการ พระองค์จึงทรงเป็น “ผู้อื่น” คือ ทรงตื่นเอง จากความเชื่อถือและข้อปฏิบัติผิด ๆ ทั้งหลาย ที่ยึดถือปฏิบัติกัน มานานแสนนาน อีกทั้งยังทรงปลุกผู้อื่นให้พ้นจากความหลง งมงายกับคำสอนผิด ๆ ซึ่งถ่ายทอดต่อ ๆ กันมาด้วย นัยที่ ๒ พระองค์ตรัสรู้อริยสัจ ๔ ด้วยพระญาณอันยิ่ง ของพระองค์เอง พระองค์จึงทรงเป็น “ผู้อื่น” คือ ทรงตื่นจาก ความไม่รู้ แล้วทรงสั่งสอนสัตว์โลกทั้งหลายให้รู้และปฏิบัติตาม ๑๑๓