สามัญญผลลำาดับที่ ๔ : หน้า 250/371

สามัญญผลลำาดับที่ ๔ เมื่อผู้เจริญภาวนาสามารถประคองจิตให้เป็นสมาธิแน่ว แน่ยิ่งขึ้นต่อไปอีก จิตย่อมบริสุทธิ์หมดจดจากกิเลสและ อุปกิเลสโดยสิ้นเชิง จิตจึงผ่องแผ้วสว่างไสวถึงที่สุด ยังผลให้ บรรลุญาณอันหยั่งรู้อริยสัจ ๔ รู้ว่าจิตของตนหลุดพ้นจากกิเลส อาสวะทั้งปวงแล้ว นั่นคือบรรลุอรหัตตผล ซึ่งเป็นสามัญญผล ขั้นสูงสุด ดังที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้ตรัสกับพระเจ้าอชาตศัตรู ดังนี้ “ภิกษุนั้น เมื่อจิตเป็นสมาธิ บริสุทธิ์ ผ่อง แผ้ว ไม่มีกิเลส ปราศจากอุปกิเลส นุ่มนวล ควรแก่การงาน ตั้งมั่น ไม่หวั่นไหว อย่างนี้ ย่อมโน้มน้อมจิตไปเพื่ออาสวักขยญาณ ย่อมรู้ชัด ตามเป็นจริงว่า นี้ทุกข์ นี้ทุกขสมุทัย (เหตุแห่ง ทุกข์) นี้ทุกขนิโรธ (ความดับทุกข์) นี้ทุกขนิโรธ คามินีปฏิปทา (ทางดับทุกข์) ย่อมรู้ชัดตาม เป็นจริงว่า เหล่านี้อาสวะ (กิเลสเครื่องหมัก ดองใจ) นี้อาสวสมุทัย (เหตุแห่งกิเลสนั้น) นี้ อาสวนิโรธ (ความดับกิเลสนั้น) นี้อาสวนิโรธ ๒๔๘