การปลูกฝังอบรมคนดีในเยาวชน : หน้า 304/371

ปลูกมะม่วงจะได้รับผลดีตามที่คาดหวังไว้ มิใช่นั่งรอนอนรอ ๆ อยู่เฉย ๆ แต่จะต้องลงมือประกอบเหตุมากมายหลายอย่าง ข้อ นี้ฉันใด การปลูกฝังอบรมคนให้เป็นคนดีก็ฉันนั้น คือจะต้องเริ่ม อบรมกันตั้งแต่เยาว์วัย ต้องใช้วิธีการต่าง ๆ ซึ่งมีความยุ่งยาก สลับซับซ้อน เท่าทีเดียว ๆ และละเอียดอ่อนยิ่งกว่าการปลูกมะม่วงหลาย แม้การปลูกฝังอบรมสั่งสอนเยาวชนให้เป็นคนดี จะ เป็นเรื่องละเอียดอ่อน ยุ่งยาก ซับซ้อนเพียงใดก็ตาม แต่เหตุ ปัจจัยสําคัญที่จะหล่อหลอมและส่งเสริมเยาวชนให้เป็นคนดีได้นั้น อาจแบ่งออกเป็น ๒ ประการ คือ ๑. ๑. โยนิโสมนสิการ ๒. การมีกัลยาณมิตร โยนิโสมนสิการ โดยรูปศัพท์ หมายถึง “การกระทำ ไว้ในใจโดยอุบายอันแยบคาย คือ รู้จักคิด รู้จักจับแง่มุมในการ คิดวิเคราะห์แยกแยะเหตุผล จนเข้าใจถึงที่มาที่ไปได้กระจ่างชัด มีความคิดสร้างสรรค์ คิดเป็น คิดแล้วความโลภ ความโกรธ ความหลงลดลง คิดแล้วมีกำลังใจในการทำความดี” ๓๐๒