การสารภาพผิดและการพัฒนาจิตใจ : หน้า 321/371

ความผิด ความชั่วของตนเองอยู่ร่ำไป จะต้องรู้สึกละอายใจครั้ง แล้วครั้งเล่าในขณะที่ต้องสารภาพผิด ครั้นทำผิดแล้ว หากจะ ปิดไว้เป็นความลับ ตนเองก็จะกระวนกระวายใจหาความสงบ ในจิตใจไม่ได้ ดังนั้น การฝึกนิสัยสารภาพผิด จึงเป็นหนทางนําไปสู่ การพัฒนาหิริโอตตัปปะ คือความละอายและกลัวบาปขึ้น ในจิตใจ ทำให้เกิดความคิดคล้อยตามพุทธภาษิตว่า “ความชั่ว ย่อมเผาผลาญในภายหลัง” ในขณะเดียวกัน ผู้ใหญ่ที่รับฟังเด็กสารภาพผิด ก็จะต้อง รับฟังด้วยจิตเมตตา ให้ความสนใจ ใส่ใจที่จะฟังทุกถ้อยคําที่ สารภาพออกมา ไม่รีบตำหนิติเตียน หรือลงโทษอย่างรุนแรง ด้วยอารมณ์โกรธ พยายามเอาใจเขามาใส่ใจเรา ฟังคำสารภาพ ด้วยความอดทนจนจบ เพราะถึงผู้ใหญ่จะกริ้วโกรธปานใด เด็ก ก็ได้ทำผิดไปแล้ว แก้คืนไม่ได้ เมื่อเด็กสารภาพจบ แทนที่ผู้ใหญ่จะว่ากล่าวสั่งสอนทันที ควรจะถามถึงมูลเหตุ ที่ทำให้เขาคิดผิด ทำผิดเช่นนั้นเสียก่อน ตายนสูตร สํ. ส. ๑๕/๒๓๙/๖๘ ๓๑๙