การเจริญสมาธิภาวนา : หน้า 186/371

นิ่งเสียอีก ไม่ยอมให้ทั้ง ๕ อย่างเลยเข้ามาสู่ใจ ถ้าเลย เข้ามาได้ก็ขาดความสำรวม ถ้าขาดความ สำรวมใจก็เป็นโทษ เป็นโทษอย่างไร อภิชฌา และโทมนัสก็เข้าบังคับใจ เดี๋ยวก็ดีใจ เดี๋ยวก็ เสียใจ....ถ้าจะให้อภิชฌาและโทมนัสบังคับไม่ได้ ก็จงทำใจให้หยุดเสีย...” จากพระธรรมเทศนาของพระเดชพระคุณหลวงพ่อวัด ปากน้าที่ยกมานี้ ย่อมแสดงให้เห็นว่า การเจริญสมาธิภาวนา เป็นเครื่องมือที่ใช้อบรมใจได้อย่างมีประสิทธิภาพสูงสุด นอก จากการเจริญภาวนาแล้ว ไม่มีเครื่องมือหรือวิธีอื่นใดที่จะบังคับ ใจให้หยุดอยู่ที่ศูนย์กลางกายได้ เมื่อใจท่องเที่ยว คิดเรื่องไร้ สาระอยู่เรื่อยไป สำรวมระวังมนินทรีย์ไม่ได้ ย่อมเปิดโอกาส ให้อภิชฌาและโทมนัสเข้าครอบงำ ทำให้ต้องเสวยทุกขเวทนา เพราะความคิดฟุ้งซ่าน หรือเพราะพฤติกรรมทุศีลของตนเองอยู่ ร่ำไป มรดกธรรม หน้า ๔๘๕-๔๔๖ ๑๘๘