นัยของโลกในพระพุทธศาสนา : หน้า 110/371

นัยที่ ๑ “โลก” หมายถึงชีวิตร่างกายของเรา ดังที่พระ สัมมาสัมพุทธเจ้า ตรัสว่า “...อาวุโส ในร่างกายซึ่งมีประมาณวาหนึ่ง มีพร้อมทั้งสัญญา พร้อมทั้งใจนี้แล เราบัญญัติโลกไว้ บัญญัติเหตุเกิดโลกไว้ บัญญัติความดับโลกไว้ และบัญญัติทาง อันจะให้ถึงความดับโลกไว้” พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงรู้แจ้งแทงตลอดถึงสภาพอัน แท้จริงของชีวิตคนเราว่า ต้องมีความแก่เฒ่า เจ็บไข้ได้ป่วย ต้องกระทบกับความเย็น ร้อน หิว กระหาย ประสบกับสิ่งที่ ชอบใจบ้าง ไม่ชอบใจบ้าง ทรงบัญญัติเรื่องนี้ว่า “ทุกขอริยสัจ” ทรงรู้แจ้งแทงตลอดถึงเหตุแห่งการเกิดของชีวิต ซึ่งทรง บัญญัติว่า “ทุกขสมุทัยอริยสัจ” ทรงรู้แจ้งแทงตลอดถึงการหยุดเวียนว่ายตายเกิดใน วัฏฏสงสาร ซึ่งทรงบัญญัติว่า “ทุกขนิโรธอริยสัจ” ทรงรู้แจ้งแทงตลอดถึงวิธีปฏิบัติ เพื่อหยุดการเวียนว่าย พระวิสุทธิมัคค์ เผด็จ เล่ม ๒ หน้า ๔๗๖ ๑๐๘