การศึกษาธรรมภายในของชาวพุทธ : หน้า 10/278

ชั้นจากข้อมูลหลักฐานมากมายหลายงานและจากหลายแหล่งสถานที่ซึ่งได้นำมาศึกษาว่าครา หเปรียบเทียบกับคัมภีร์ฉบับบาสีพระไตรปิฎกเป็นต้น และเปรียบเทียบศึกษากับเทศนาคำสอนของพระเดชพระคุณพระมงคลเทพมุนี (สด จนทสโภ) อดีตเจ้าอาวาสวัดปากน้ำ ภาษีเจริญ ก็พบความชัดเจนว่าธรรมภายในที่ซึ่งจัดของชาวพุทธตั้งแต่ยุคต้นๆ จนถึงอดีตที่ไม่ใกล้นัก และธรรมภายในเป็นภายในที่ประกอบด้วยญาณตรัสรู้ซึ่งสามารถรู้เห็นได้ด้วยญาณมิใช่ด้วยญาณรู้ อีททั้งการปฏิบัติธรรมที่เป็นประสบการณ์ภายในคือมิติ ดวงสว่าง และการปฏิบัติธรรมแบบเห็นองค์พระภายในในกลางตัว รวมถึงการหยุดใจไว้รอบเนื้อสะอาดกลางท้องนั่น ย่อมบ่งชี้ว่ามีชาวพุทธได้เรียนรู้และปฏิบัติธรรมสืบทอดกันมานานหลายศตวรรษแล้ว